Vịnh Hạ Long – một tuyệt tác thiên nhiên không chỉ là niềm tự hào, điểm đến hàng đầu của Việt Nam mà còn được thế giới vinh danh là Kỳ quan thiên nhiên mới và Di sản Thiên nhiên Thế giới do UNESCO công nhận. Ngay từ cái nhìn đầu tiên, Hạ Long đã làm say đắm lòng người bởi vẻ đẹp độc đáo không nơi nào có được: hàng nghìn hòn đảo đá vôi lớn nhỏ, muôn hình vạn trạng kiêu kỳ nhô lên từ làn nước phẳng lặng, trong xanh màu ngọc bích, tạo nên một bức tranh thủy mặc khổng lồ, vừa hùng vĩ, nguyên sơ lại vừa ẩn chứa nét quyến rũ bí ẩn.
Để hành trình khám phá kỳ quan này của bạn trở nên trọn vẹn và dễ dàng nhất, VDS Travel xin gửi tới bạn đọc về cẩm nang toàn diện về Vịnh Hạ Long. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy mọi thông tin chi tiết và cập nhật nhất, từ những điểm tham quan hang động, đảo đá không thể bỏ lỡ, các hoạt động trải nghiệm thú vị trên biển và trên bờ, kinh nghiệm lựa chọn du thuyền phù hợp, gợi ý về nơi lưu trú lý tưởng, bí quyết thưởng thức ẩm thực địa phương đặc sắc,
I. Giới Thiệu Vịnh Hạ Long: Tuyệt Tác Thiên Nhiên, Kho Tàng Huyền Thoại và Điểm Đến Toàn Cầu
Vịnh Hạ Long, viên ngọc quý của tỉnh Quảng Ninh và là niềm tự hào của Việt Nam, từ lâu đã khẳng định vị thế là một trong những kỳ quan thiên nhiên hàng đầu thế giới. Vịnh đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vinh danh là Di sản Thiên nhiên Thế giới đến ba lần, khẳng định các Giá trị Nổi bật Toàn cầu (OUV) của mình. Lần đầu vào năm 1994 với Giá trị Thẩm mỹ (Tiêu chí vii), công nhận Vịnh Hạ Long là khu vực “chứa đựng các hiện tượng tự nhiên siêu hạng hoặc các khu vực có vẻ đẹp tự nhiên đặc biệt và tầm quan trọng về thẩm mỹ”, thể hiện qua cảnh quan ngoạn mục của hàng ngàn hòn đảo đá vôi với hình thù đa dạng, kỳ vĩ, được phủ lên một thảm thực vật xanh mướt, nhô lên từ mặt biển xanh ngọc bích tĩnh lặng. Lần thứ hai vào năm 2000 với Giá trị Địa chất – Địa mạo (Tiêu chí viii), ghi nhận vịnh là “những ví dụ nổi bật đại diện cho các giai đoạn chính của lịch sử trái đất, bao gồm cả hồ sơ về sự sống, các quá trình địa chất quan trọng đang diễn ra trong sự phát triển của các dạng địa hình, hoặc các đặc điểm địa mạo hoặc tự nhiên quan trọng”, minh chứng cho lịch sử phát triển địa chất phức tạp kéo dài hàng trăm triệu năm và quá trình tiến hóa Karst độc đáo. Đặc biệt, vào năm 2023, Vịnh Hạ Long được mở rộng cùng Quần đảo Cát Bà (TP. Hải Phòng), qua đó nhấn mạnh thêm Giá trị Đa dạng Sinh học (Tiêu chí x) như một yếu tố cấu thành quan trọng của Giá trị Nổi bật Toàn cầu, công nhận khu vực mở rộng này “chứa đựng môi trường sống tự nhiên quan trọng nhất và có ý nghĩa nhất đối với việc bảo tồn đa dạng sinh học, bao gồm cả những loài bị đe dọa có giá trị nổi bật toàn cầu từ quan điểm khoa học hoặc bảo tồn”.

Sức hấp dẫn của Vịnh còn vang xa hơn nữa khi được cộng đồng toàn cầu bình chọn là một trong Bảy Kỳ quan Thiên Nhiên Mới của Thế Giới (New7Wonders of Nature) do Tổ chức New Open World khởi xướng vào năm 2012. Gần đây nhất, vào ngày 25 tháng 8 năm 2024, quần thể Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà tiếp tục được Liên Hiệp Quốc Tế về Khoa Học Địa Chất (IUGS) công nhận là Di sản Địa chất Thế giới. Những sự công nhận danh giá này, cùng với việc là thành viên sáng lập của Câu lạc bộ các Vịnh Đẹp Nhất Thế Giới từ tháng 3 năm 1997 và liên tục được các tạp chí, tổ chức du lịch uy tín như World Travel Awards (WTA) với danh hiệu “Điểm đến Du lịch Hàng đầu Châu Á”, TripAdvisor với giải thưởng “Best of the Best Destinations”, và Travel + Leisure vinh danh ở các hạng mục cao nhất, đã minh chứng cho tầm quan trọng và sức hút không thể chối từ của Vịnh Hạ Long trên bản đồ du lịch và di sản toàn cầu. Đây không chỉ là một điểm đến, mà là một biểu tượng của vẻ đẹp tự nhiên và giá trị trường tồn.
Ẩn sau vẻ đẹp hùng vĩ của những hòn đảo đá vôi muôn hình vạn trạng nhô lên từ làn nước ngọc bích, Vịnh Hạ Long còn là một vùng đất thiêng liêng, một kho tàng huyền thoại sống động của dân tộc Việt. Chính tên gọi “Hạ Long” (Rồng Đáp) đã gợi mở về một câu chuyện kỳ ảo, nơi những sinh vật thần thoại đã góp phần tạo tác nên bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ này. Theo truyền thuyết được lưu truyền qua bao thế hệ, khi đất nước mới khai sơ và đối mặt với giặc ngoại xâm, Ngọc Hoàng đã cử Rồng Mẹ cùng đàn Rồng con hạ thế, phun châu nhả ngọc tạo thành vô vàn đảo đá, dựng nên bức tường thành vững chãi trên biển để bảo vệ bờ cõi. Mỗi hòn đảo, mỗi hang động tại Vịnh Hạ Long dường như đều ẩn chứa một câu chuyện, một sự tích riêng, từ chuyện tình bi thương ở Hang Trinh Nữ – Hang Trống, lòng chung thủy son sắt của Hòn Trống Mái (Hòn Gà Chọi), đến dấu ấn lịch sử hào hùng nơi Hang Đầu Gỗ. Những huyền thoại này không chỉ lý giải một cách thi vị về nguồn gốc và hình dáng của các thực thể địa chất mà còn phản ánh sâu sắc đời sống văn hóa, tín ngưỡng và tinh thần quật cường của người Việt. Chính sự đan quyện giữa cảnh quan thiên nhiên có một không hai và những tầng sâu văn hóa huyền thoại đã tạo nên một Vịnh Hạ Long độc đáo.
Vịnh Hạ Long không chỉ là một tên gọi chung mà còn là một quần thể với những sắc thái riêng. Tọa lạc tại vùng biển Đông Bắc Việt Nam, thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh và là một phần của Vịnh Bắc Bộ, Vịnh Hạ Long hiện lên như một tác phẩm điêu khắc khổng lồ của thiên nhiên. Với tổng diện tích ấn tượng lên đến khoảng 1.553 km², vịnh là ngôi nhà của một quần thể gần 2.000 hòn đảo đá vôi lớn nhỏ muôn hình vạn trạng, trong đó có khoảng 980 hòn đảo đã được đặt tên, mỗi cái tên lại gắn liền với một hình dáng hay một câu chuyện kỳ thú. Khu vực được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới ban đầu (trước khi mở rộng năm 2023) có diện tích 434 km² với 775 hòn đảo, là nơi tập trung dày đặc nhất vẻ đẹp kỳ ảo của các đảo đá, hệ thống hang động và những bãi biển cát trắng ẩn mình. Sự mở rộng di sản vào năm 2023 cùng với Quần đảo Cát Bà càng làm tăng thêm quy mô và tính toàn vẹn của vùng di sản, khẳng định một không gian địa chất và sinh thái liên kết, độc đáo.

Để có một chuyến đi thực sự phù hợp với sở thích và mong đợi, việc hiểu rõ đặc điểm của từng khu vực trong quần thể Vịnh Hạ Long là vô cùng quan trọng. Ba vùng vịnh chính thường được nhắc đến với những nét đặc trưng riêng biệt là:
1. Vịnh Hạ Long (khu vực trung tâm)
chính là trái tim sôi động của toàn bộ di sản. Đây là vùng vịnh nổi tiếng và mang tính biểu tượng nhất, nơi hội tụ những cảnh quan quen thuộc đã làm nên tên tuổi của Hạ Long trên khắp thế giới như Hòn Gà Chọi, Đảo Titop với bãi tắm hình vầng trăng và đỉnh núi cho tầm nhìn panorama, Hang Sửng Sốt kỳ vĩ hay Động Thiên Cung huyền ảo. Khu vực này có mật độ tàu thuyền du lịch cao, các dịch vụ đi kèm cũng rất phát triển, mang đến không khí sôi động và nhiều lựa chọn hoạt động. Đây là lựa chọn lý tưởng cho du khách lần đầu đến Hạ Long, muốn chiêm ngưỡng những danh thắng “phải xem” và yêu thích sự náo nhiệt cùng sự tiện nghi của các dịch vụ du lịch đa dạng.

2. Vịnh Lan Hạ
Nằm ở phía Nam Vịnh Hạ Long và thuộc địa phận thành phố Hải Phòng, thường được ví như một “thiên đường bị lãng quên” với vẻ đẹp thanh bình và hoang sơ hơn. Nổi tiếng với làn nước trong xanh hơn và ít đông đúc hơn so với vịnh trung tâm, Vịnh Lan Hạ sở hữu hàng trăm bãi cát nhỏ hoang sơ nép mình dưới chân các đảo đá, cùng những áng nước yên tĩnh và các hang động kỳ thú như Hang Sáng Tối. Đây là địa điểm tuyệt vời cho các hoạt động chèo kayak, bơi lội và khám phá thiên nhiên. Vùng vịnh này thường được kết hợp trong các hải trình khám phá Đảo Cát Bà và Vườn Quốc gia Cát Bà, rất phù hợp với những du khách tìm kiếm không gian yên tĩnh, vẻ đẹp tự nhiên thuần khiết, và muốn trải nghiệm một Hạ Long ít xô bồ hơn.
Xem thêm: Du lịch Vịnh Lan Hạ: Cẩm nang từ A đến Z cho chuyến đi hoàn hảo

3. Vịnh Bái Tử Long
Tọa lạc ở phía Đông Bắc Vịnh Hạ Long, là vùng vịnh giữ được nhiều nét hoang sơ và nguyên thủy nhất, ít bị tác động bởi các hoạt động du lịch đại trà. Vịnh Bái Tử Long mang đến một không gian bao la, tĩnh lặng với những cảnh quan đảo đá còn nhiều nét bí ẩn, các làng chài yên ả như Vung Viêng và những hang động đẹp như Thiên Cảnh Sơn. Đây là lựa chọn hoàn hảo cho những du khách đã từng đến Hạ Long, yêu thích sự khám phá, muốn tìm về một không gian thực sự tách biệt, hòa mình trọn vẹn vào thiên nhiên và trải nghiệm sự thanh bình tuyệt đối.
xem thêm: Vịnh Bái Tử Long – Điểm đến du lịch hấp dẫn không thể bỏ qua

Việc lựa chọn khám phá một hay nhiều vùng vịnh sẽ định hình hải trình, loại du thuyền và những trải nghiệm bạn sẽ có. Hãy cân nhắc kỹ sở thích cá nhân để đưa ra lựa chọn hoàn hảo nhất cho chuyến phiêu lưu Vịnh Hạ Long 2025 của mình.
Không chỉ là một tuyệt tác địa chất, quần thể Di sản Thế giới Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà còn là một trung tâm đa dạng sinh học vô cùng quan trọng. Vùng vịnh này hội tụ ít nhất 7 đến 10 kiểu hệ sinh thái biển – đảo nhiệt đới đặc thù như rừng ngập mặn, rạn san hô, và đặc biệt là hệ sinh thái tùng, áng – những hồ nước mặn kín đáo trong lòng đảo đá vôi, cùng hệ sinh thái hang động. Sự đa dạng hệ sinh thái này là nền tảng cho sự phong phú về loài, với khoảng 3.000 đến gần 5.000 loài động thực vật được ghi nhận. Trong đó, có khoảng 198 loài trong Danh mục Đỏ IUCN và khoảng 51 loài đặc hữu – chỉ sinh sống và phát triển tại khu vực này. Về thực vật, có khoảng 17 loài đặc hữu như Cọ Hạ Long (Livistona halongensis), Thiên tuế Hạ Long (Cycas tropophylla), và Trúc đùi gà mọc ngược. Động vật cũng đặc sắc với loài Voọc Cát Bà (Voọc đầu trắng) cực kỳ nguy cấp, thạch sùng mí, cua hang Hạ Long, cá niếc hang và tôm gõ mõ. Vùng vịnh còn là ngư trường quan trọng với hàng trăm loài cá, hơn 50 loài cua và khoảng 300 loài động vật thân mềm.
Những sự công nhận đa dạng này, từ các tổ chức khoa học chuyên sâu đến sự bình chọn của công chúng và các giải thưởng ngành du lịch, cùng nhau vẽ nên một bức tranh toàn diện về giá trị và sức hút của Vịnh Hạ Long – một di sản không chỉ đẹp về cảnh quan mà còn sâu sắc về khoa học và có sức hấp dẫn du lịch vượt trội trên trường quốc tế, mời gọi du khách đến không chỉ để chiêm ngưỡng mà còn để cảm nhận và khám phá.
II. Lịch Sử Vang Dội và Văn Hóa Huyền Bí Của Vịnh Hạ Long
Vịnh Hạ Long không chỉ là một kiệt tác của thiên nhiên mà còn là một cuốn biên niên sử sống động, nơi mỗi vách đá, mỗi hang động đều thì thầm những câu chuyện của ngàn xưa. Từ thuở hồng hoang của các nền văn hóa tiền sử, qua những trang sử vàng son của các trận thủy chiến lừng lẫy, đến vai trò là một thương cảng quốc tế sầm uất và những huyền thoại dân gian đầy màu sắc, Vịnh Hạ Long đã ghi đậm dấu ấn không thể phai mờ trong dòng chảy lịch sử và văn hóa dân tộc Việt Nam.
A. Cái Nôi Văn Hóa Tiền Sử Việt Nam: Những Dấu Chân Người Việt Cổ
Từ rất sớm, khu vực Vịnh Hạ Long đã được các nhà khảo cổ học xác định là một trong những cái nôi cư trú quan trọng của người Việt cổ. Bắt đầu từ việc tình cờ phát hiện một chiếc rìu đá vào năm 1937, hàng loạt cuộc điều tra và khai quật sau đó đã liên tục hé lộ những bằng chứng phong phú về sự hiện diện và phát triển của các nền văn hóa tiền sử, kéo dài từ khoảng 18.000 đến 3.500 năm về trước.
1. Văn hóa Soi Nhụ (18.000 – 7.000 năm TCN)
Là nền văn hóa cổ nhất được biết đến trong khu vực, cư dân Soi Nhụ chủ yếu sinh sống trong các hang động đá vôi ven biển và trên các đảo của Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long và Cát Bà. Dấu tích văn hóa chủ yếu là các lớp vỏ ốc suối (Melania) và ốc núi (Cyclophorus), cho thấy một chế độ ăn uống thích nghi cao độ với môi trường hang động ven biển. Công cụ đá còn thô sơ, chủ yếu được ghè đẽo một mặt từ đá vôi địa phương. Sự hiện diện của rìu mài lưỡi kiểu Bắc Sơn tại đây cũng hé lộ những mối giao lưu văn hóa sớm.
2. Văn hóa Cái Bèo (7.000 – 5.000 năm TCN)
Phát triển chủ yếu ở đảo Cát Bà và một số khu vực trong Vịnh Hạ Long, văn hóa Cái Bèo đánh dấu một giai đoạn chuyển tiếp quan trọng. Các hiện vật khảo cổ bao gồm công cụ đá đa dạng hơn (cả ghè đẽo và mài sơ khai), nhiều loại đồ gốm (gốm xốp, gốm văn thừng) cùng di cốt động vật biển, cho thấy một sự chuyển dịch mạnh mẽ hơn sang khai thác tài nguyên biển, bên cạnh săn bắt và hái lượm.
3. Văn hóa Hạ Long (5.000 – 3.500 năm TCN)
Với gần 50 di chỉ được phát hiện, văn hóa Hạ Long thể hiện trình độ kỹ thuật chế tác công cụ đá và đồ gốm đặc trưng, tinh xảo hơn (gốm sử dụng bàn xoay, hoa văn đa dạng). Đời sống của cư dân văn hóa Hạ Long gắn bó mật thiết với biển cả, và sự phát triển của nền văn hóa này còn chịu ảnh hưởng đáng kể từ những biến động mực nước biển thời kỳ đó, cho thấy khả năng thích nghi năng động của con người với môi trường. Văn hóa Hạ Long không chỉ tiếp nhận mà còn tạo ra ảnh hưởng ngược lại đến các vùng văn hóa nội địa, khẳng định vị thế một trung tâm văn hóa biển quan trọng.

Sự tiếp nối của ba nền văn hóa này không chỉ chứng minh sự cư trú liên tục của con người mà còn cho thấy một quá trình thích ứng và phát triển văn hóa tinh vi, đặt nền móng cho những cộng đồng cư dân biển đảo sau này.
B. Pháo Đài Quân Sự Chiến Lược và Những Trận Thủy Chiến Lịch Sử Lừng Lẫy
Với địa thế vô cùng hiểm yếu, kín đáo với vô số đảo đá, luồng lạch phức tạp và chế độ thủy triều đặc biệt, Vịnh Hạ Long và khu vực cửa sông Bạch Đằng (cách Cửa Lục của Vịnh Hạ Long khoảng 40km) đã trở thành một “pháo đài tự nhiên” và là nơi diễn ra những trận thủy chiến có ý nghĩa quyết định trong lịch sử giữ nước của dân tộc. Sông Bạch Đằng, tuyến đường thủy huyết mạch nối Biển Đông với kinh thành Thăng Long xưa, chính là sân khấu của ba chiến thắng vĩ đại:
- Năm 938: Đức vương Ngô Quyền đã tài tình lợi dụng địa thế và quy luật thủy triều, cho cắm cọc gỗ nhọn xuống lòng sông, phá tan đội quân Nam Hán xâm lược, chấm dứt hơn một thiên niên kỷ Bắc thuộc, mở ra kỷ nguyên độc lập tự chủ cho Đại Việt.
- Năm 981: Vua Lê Hoàn một lần nữa vận dụng địa lợi, đánh tan quân Tống, củng cố vững chắc nền độc lập non trẻ của đất nước.
- Năm 1288: Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, với kế sách thiên tài, đã tái hiện trận địa cọc gỗ, nhấn chìm hoàn toàn hạm đội Mông-Nguyên hùng mạnh, đập tan ý chí xâm lược của một đế chế hùng mạnh bậc nhất thế giới thời bấy giờ và bảo vệ vững chắc chủ quyền Đại Việt. Truyền thuyết kể rằng, Hang Đầu Gỗ trong Vịnh Hạ Long chính là nơi vị Quốc công tiết chế cho chuẩn bị và cất giấu những chiếc cọc gỗ lim lịch sử này.
Những chiến thắng Bạch Đằng không chỉ là những mốc son chói lọi trong lịch sử quân sự Việt Nam mà còn khẳng định vai trò chiến lược của Vịnh Hạ Long như một lá chắn tự nhiên, một biểu tượng của tinh thần yêu nước và nghệ thuật quân sự tài tình của cha ông.
C. Thương Cảng Vân Đồn: Cửa Ngõ Giao Thương Quốc Tế Sầm Uất (Thế Kỷ XII – XVIII)
Không chỉ mang giá trị quân sự, Vịnh Hạ Long từ sớm đã là một trung tâm kinh tế biển quan trọng. Năm 1149, dưới triều vua Lý Anh Tông, Thương cảng Vân Đồn được thành lập trong khu vực Vịnh Hạ Long, nhanh chóng trở thành thương cảng quốc tế lớn nhất và sầm uất nhất của Đại Việt thời bấy giờ. Trải qua bảy thế kỷ phát triển, đặc biệt rực rỡ dưới thời nhà Trần, Vân Đồn là điểm đến của thuyền buôn từ khắp châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ và cả các nước phương Tây như Hà Lan.

Với vị trí chiến lược, hệ thống đảo che chắn tạo nên những vụng nước kín gió, Vân Đồn đóng vai trò là cửa ngõ giao thương quan trọng, một điểm trung chuyển hàng hóa tấp nập, kết nối Đại Việt với các mạng lưới thương mại hàng hải khu vực và quốc tế. Các mặt hàng phong phú như hương liệu, gốm sứ, lụa là, lâm thổ sản đã được trao đổi tại đây, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và giao lưu văn hóa sâu rộng. Dù suy tàn vào thế kỷ XIX do những thay đổi về chính sách và sự nổi lên của các cảng biển khác, dấu ấn của một thời vàng son của Thương cảng Vân Đồn vẫn còn lưu lại, minh chứng cho một khía cạnh năng động và hướng ngoại trong lịch sử kinh tế Việt Nam.
D. Vịnh Hạ Long Trong Dòng Chảy Lịch Sử Hiện Đại: Những Dấu Son Không Thể Quên
Bước sang thế kỷ XX, Vịnh Hạ Long tiếp tục là nơi chứng kiến và ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc:
- Ngày 01/5/1930: Lá cờ đỏ búa liềm lần đầu tiên tung bay trên đỉnh Núi Bài Thơ, một ngọn núi lịch sử mang trên mình những bài thơ khắc đá của các bậc đế vương xưa. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong phong trào đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân vùng mỏ Quảng Ninh.
- Ngày 24/3/1946: Trên mặt Vịnh Hạ Long, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có cuộc gặp gỡ ngoại giao quan trọng với Cao ủy Pháp d’Argenlieu trên chiến hạm Émile Bertin, bàn bạc về việc ký kết hòa ước chính thức, một dấu mốc trong những nỗ lực bảo vệ nền độc lập non trẻ.
- Những năm 1960 và Chiến tranh Việt Nam: Vịnh Hạ Long trở thành một trong những điểm xuất phát của những “con tàu không số” huyền thoại, bí mật vận chuyển vũ khí và tiếp tế cho chiến trường miền Nam, góp phần làm nên Đường Hồ Chí Minh trên biển.
- Ngày 05/8/1964: Chính tại vùng trời, vùng biển này, quân và dân ta đã lập chiến công đầu tiên, bắn rơi máy bay Mỹ và bắt sống phi công Mỹ đầu tiên (Alvaret) trong cuộc chiến tranh phá hoại của không quân Hoa Kỳ ra miền Bắc.
Những sự kiện này, cùng với Hang Đúc Tiền (nơi nghĩa quân Đề Hồng, Cai Thái từng rèn vũ khí), đã khắc sâu thêm dấu ấn của Vịnh Hạ Long như một địa danh gắn liền với những trang sử hào hùng, ý chí quật cường và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam trong thời kỳ hiện đại.
III. Thời điểm Phiêu Lưu Vịnh Hạ Long Hoàn Hảo
Vịnh Hạ Long mang đặc trưng khí hậu miền Bắc Việt Nam với bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông rõ rệt, mỗi mùa lại khoác lên mình một vẻ đẹp riêng, mang đến những trải nghiệm khác biệt:
- Tháng 4 đến tháng 6 (Xuân chuyển Hè): Đây thường được coi là thời điểm lý tưởng nhất để đến Hạ Long. Thời tiết ấm áp, dễ chịu (nhiệt độ trung bình 20°C – 22°C), nắng vàng rực rỡ, bầu trời trong xanh và ít mưa, rất thuận lợi cho các hoạt động tham quan vịnh, tắm biển, chèo kayak. Tuy nhiên, tháng 4 có thể là mùa cao điểm của khách du lịch quốc tế, nên việc đặt dịch vụ sớm là cần thiết.
- Tháng 6 đến tháng 8 (Mùa Hè): Đây là mùa du lịch cao điểm của khách nội địa, đặc biệt là các gia đình có trẻ em nghỉ hè. Lượng khách đông, giá cả dịch vụ có thể tăng cao. Thời tiết mùa hè khá nóng (có thể lên tới 37°C). Đặc biệt lưu ý, tháng 7 và tháng 8 là thời điểm Vịnh Hạ Long có nguy cơ chịu ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới và bão, có thể làm gián đoạn lịch trình.
- Tháng 9 đến tháng 11 (Mùa Thu – Đặc biệt tháng 10, 11): Mùa thu mang đến không khí dịu mát, dễ chịu (nhiệt độ 24°C – 28°C), lượng mưa giảm dần, trời thường có nắng nhẹ, quang đãng. Đây được xem là một trong những thời điểm đẹp nhất để du lịch Hạ Long, cũng là mùa cao điểm của khách quốc tế tìm kiếm không gian yên bình hơn.
- Tháng 12 đến tháng 3 (Mùa Đông và đầu Xuân): Thời tiết lạnh (trung bình 17°C – 22°C, có thể xuống dưới 10°C), thường có sương mù và mưa phùn, có thể hạn chế tầm nhìn. Tuy nhiên, đây lại là mùa cao điểm của khách du lịch quốc tế và là cơ hội cho những ai muốn trải nghiệm một Hạ Long trầm mặc, huyền ảo với ít sự đông đúc hơn.
Việc nắm bắt đặc điểm thời tiết và mùa du lịch sẽ giúp bạn lên kế hoạch phù hợp nhất. Đừng quên kiểm tra dự báo thời tiết trước chuyến đi, đặc biệt nếu bạn dự định tham gia các tour du thuyền.9
IV. Trải Nghiệm Du Thuyền Vịnh Hạ Long: Hành Trình Lướt Giữa Kỳ Quan
Du thuyền trên vịnh được xem là trải nghiệm tinh túy và phổ biến nhất để cảm nhận trọn vẹn sự hùng vĩ của Hạ Long, đưa du khách len lỏi qua hàng ngàn đảo đá kỳ vĩ, tiếp cận những hang động huyền bí và đắm mình trong không gian thiên nhiên khoáng đạt. Dù bạn có quỹ thời gian eo hẹp hay muốn một kỳ nghỉ dài ngày, Vịnh Hạ Long đều có những hải trình phù hợp, từ những chuyến đi trong ngày năng động đến những đêm nghỉ dưỡng sang trọng giữa lòng di sản. Hiện nay có 8 tuyến tham quan VỊnh Hạ Long dành cho du thuyền trong ngày và nghỉ đêm
| Các tuyến | Mức giá | Các điểm tham quan |
|---|---|---|
| VHL1 | 310.000 VNĐ/người | Động Thiên Cung – hang Đầu Gỗ – hòn Chó Đá – hang Ba Hang – hòn Đỉnh Hương – hòn Trống Mái |
| VHL2 | 310.000 VNĐ/người | bãi tắm Soi Sim – đảo Ti Tốp – hang Sửng Sốt – vụng Tùng Sâu – động Mê Cung – hang Bồ Nâu – hang Luồn – hang Trống – hang Trinh Nữ – hồ Động Tiên |
| VHL3 | 260.000 VNĐ/người | Trung tâm Văn hóa nổi Cửa Vạn – hang Tiên Ông – hồ Ba Hầm – đền Bà Men – Áng Dù – Rừng Trúc |
| VHL4 | 260.000 VNĐ/người | hang Cỏ (Thiên Cảnh Sơn) – hang Thầy – hang Cạp La – Vông Viêng – khu sinh thái Tùng Áng – đảo Cống Đó – công viên Hòn Xếp |
| VHL5 | 310.000 VNĐ/người | động Thiên Cung – hang Đầu Gỗ – hòn Chó Đá – Ba Hang – hòn Đỉnh Hương – hòn Trống Mái – bến Gia Luận (Cát Bà – Hải Phòng) |
| VHL6 | 150.000 VNĐ/người/lượt | hòn Chân Voi – vụng Ba Cửa – đảo Tùng Lâm – hòn Cặp Bài (điểm cuối cùng của hành trình tiếp giáp với Gia Luận, vịnh Lan Hạ – Hải Phòng) |
| VHL7 | 600.000 VNĐ/người | Tham quan vịnh Hạ Long theo các hành trình VHL1-2-3-4 (chỉ áp dụng cho du thuyền khám phá) |
| VHL8 | 70.000 VNĐ/người/lượt | Cảng tàu khách Quốc tế Tuần Châu – Cảng tàu khách Quốc tế Hạ Long – cảng Nam Cầu Trắng |
A. Du Thuyền Trong Ngày: Ngắm Vịnh Nhanh Chóng và Tiện Lợi
Phù hợp với những du khách có lịch trình hạn chế hoặc muốn kết hợp tham quan vịnh với các hoạt động khác trên bờ, du thuyền trong ngày mang đến một cái nhìn tổng quan nhưng không kém phần ấn tượng về Di sản.
1. Du thuyền tham quan Vịnh Hạ Long trong ngày
Xem thêm: Tour thăm Vịnh Hạ Long trong ngày (tour 4 – 6 – 8 tiếng)
Bảng Giá Thuê Tàu Riêng Đi Tham Quan Vịnh Hạ Long Trong Ngày
Xem thêm: Bảng giá vé và thuê tàu thăm Vịnh Hạ Long 2025
2. Du Thuyền Ngủ Đêm: Đắm Chìm Trọn Vẹn Vẻ Đẹp Vịnh
Đây chính là cách để hòa mình trọn vẹn vào không gian kỳ ảo của di sản, cho phép du khách chiêm ngưỡng cảnh hoàng hôn lãng mạn buông xuống trên các đảo đá, thức giấc với bình minh tinh khôi giữa biển khơi, và cảm nhận sự tĩnh lặng huyền bí của vịnh về đêm. Các tour ngủ đêm thường kéo dài 2 ngày 1 đêm hoặc 3 ngày 2 đêm, với hải trình phong phú và nhiều hoạt động đa dạng.
| Phân Khúc | Đặc Điểm Chính | Ví dụ Du thuyền | Giá tham khảo (2N1Đ/người) |
|---|---|---|---|
| 3 sao (Tiết kiệm) | – Tàu gỗ truyền thống hoặc tàu sắt- Cabin cơ bản, phòng tắm riêng- Tiện nghi vừa đủ | Cozy Bay Cruise, Dragon Gold Ha Long, Halong Scorpion Cruise | ~ 1.900.000 VNĐ |
| 4 sao (Tầm trung) | – Phòng rộng hơn, tiện nghi nâng cấp- Có thể có ban công, spa nhỏ- Dịch vụ tốt, giá hợp lý | Silver Sea Cruise, Sapphire Ha Long, Bhaya Cruises, Glory Legend Cruise | ~ 1.950.000 – 2.250.000 VNĐ |
| 5 sao (Sang trọng) | – Tàu thép hiện đại, thiết kế sang trọng- Cabin có ban công, nhà hàng cao cấp, bar, sundeck, spa, có thể có bể bơi | Ambassador, Paradise Elegance/Grand/Peak, Scarlet Pearl, Stellar of the Seas, Indochine, President Cruise | ~ 2.250.000 – 5.000.000+ VNĐ |
| 6 sao (Siêu sang) | – Nội thất cao cấp, dịch vụ cá nhân hóa- Không gian đẳng cấp, thiết kế tinh xảo- Tập trung vào trải nghiệm xa hoa | Essence Grand Cruise, Elite of the Seas | ~ 4.900.000 – 6.350.000+ VNĐ |
| Boutique / Chủ đề | – Thiết kế mang màu sắc văn hóa- Không gian riêng tư, có nghệ thuật, trưng bày- Trải nghiệm cá nhân hóa, khác biệt | Heritage Bình Chuẩn Cát Bà | Phụ thuộc hải trình & thời điểm |
Xem thêm: Du thuyền Hạ Long: Tour 2 ngày 1 đêm, 3 ngày 2 đêm
Lịch trình: Bao gồm các bữa ăn trên tàu (thường là 1 bữa sáng, 2 bữa trưa, 1 bữa tối cho tour 2N1Đ), tham quan các hang động nổi tiếng (Sửng Sốt, Luồn), các hòn đảo đẹp (Titop), làng chài (Cửa Vạn, Vung Viêng tùy hải trình Vịnh Hạ Long hay Bái Tử Long, Lan Hạ). Tour 3N2Đ sẽ có thêm thời gian khám phá các khu vực xa hơn, ít đông đúc hơn hoặc các hoạt động chuyên sâu.
Hoạt động: Chèo thuyền kayak, bơi lội, câu mực đêm, lớp học nấu ăn, tập Thái Cực Quyền buổi sáng trên sundeck.
3. Du thuyền cá nhân
Thị trường du lịch Vịnh Hạ Long cũng đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ và ngày càng tinh tế của các lựa chọn du thuyền cá nhân hóa và siêu sang trọng. Xu hướng này ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của một bộ phận du khách tìm kiếm sự riêng tư tuyệt đối, những trải nghiệm độc quyền được “đo ni đóng giày” theo sở thích cá nhân, và các dịch vụ đẳng cấp quốc tế, vượt trên cả những tiêu chuẩn nghỉ dưỡng 5 sao thông thường.

Một trong những lựa chọn hàng đầu cho sự riêng tư và linh hoạt tối đa là dịch vụ du thuyền cá nhân hoặc thuê tàu riêng (private charter). Đây là giải pháp lý tưởng cho các gia đình muốn có không gian sum vầy ấm cúng và an toàn, các nhóm bạn thân thiết mong muốn những khoảnh khắc vui vẻ, tự do không bị làm phiền, hay những cặp đôi tìm kiếm một không gian lãng mạn, biệt lập để kỷ niệm những dịp đặc biệt. Các dịch vụ cho thuê tàu riêng, với đa dạng kích cỡ từ những chiếc thuyền nhỏ ấm cúng cho các nhóm ít người đến những du thuyền lớn hơn có nhiều cabin và tiện nghi, cùng thời gian thuê linh hoạt theo ngày hoặc theo hải trình nhiều ngày, thường khởi hành từ Cảng Quốc tế Tuần Châu hoặc các bến cảng tư nhân khác. Điểm nổi bật nhất của loại hình này là du khách có toàn quyền quyết định lịch trình, từ việc lựa chọn các điểm đến mong muốn trong vô vàn cảnh đẹp của vịnh, thời gian dừng chân tại mỗi điểm, cho đến các hoạt động giải trí, thực đơn ẩm thực được chuẩn bị theo khẩu vị riêng, cho phép họ tự do khám phá Vịnh Hạ Long theo cách riêng, đậm dấu ấn cá nhân và không bị ràng buộc bởi bất kỳ lịch trình cố định nào.
Xem thêm: Giá thuê du thuyền cá nhân dành cho gia đình Hạ Long
V. Các Hoạt Động Khám Phá Đa Dạng và Trải Nghiệm Độc Đáo Tại Vịnh Hạ Long
Vịnh Hạ Long không chỉ quyến rũ bởi cảnh quan hùng vĩ nhìn từ xa mà còn mời gọi du khách hòa mình vào từng ngóc ngách của di sản qua vô vàn hoạt động trải nghiệm phong phú. Từ việc lặng lẽ lướt trên mặt nước bằng kayak, khám phá những hang động kỳ bí, đắm mình trong làn nước mát của các bãi biển hoang sơ, đến việc chiêm ngưỡng kỳ quan từ trên cao bằng thủy phi cơ hay thử tài câu mực đêm như một ngư dân thực thụ, mỗi hoạt động đều mang đến một góc nhìn, một cảm xúc riêng về Hạ Long.
1. Chèo Thuyền Kayak và Thuyền Nan: Gặp Gỡ Thân Mật Với Thiên Nhiên
Chèo thuyền kayak hoặc ngồi thuyền nan có lẽ là một trong những cách tuyệt vời và gần gũi nhất để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long. Trải nghiệm này cho phép bạn tự do lướt nhẹ trên mặt nước xanh ngọc, len lỏi qua những chân đảo đá vôi sừng sững, từ đó cảm nhận sâu sắc sự tĩnh lặng, hùng vĩ của bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ. Đây là cơ hội để đến gần hơn với những vách đá hàng triệu năm tuổi, tự tay khám phá các áng nước kín đáo hay những hang động có trần thấp mà các tàu du lịch lớn không thể tiếp cận, mở ra những góc nhìn và vẻ đẹp tiềm ẩn của di sản.
Vịnh Hạ Long và các vùng vịnh lân cận sở hữu nhiều điểm chèo kayak và thuyền nan nổi bật, đáp ứng đa dạng sở thích của du khách. Hang Luồn là một điểm đến kinh điển thường có trong các hải trình Tuyến 2, nơi bạn sẽ được chèo thuyền qua một cổng hang tự nhiên để tiến vào một áng nước tròn, phẳng lặng và biệt lập hoàn toàn bên trong lòng núi. Khu vực Ba Hang, nằm gần Động Thiên Cung, cũng là một lựa chọn phổ biến, thường được tích hợp trong lịch trình Tuyến 1, rất phù hợp cho những ai muốn trải nghiệm hoạt động này trong một khoảng thời gian ngắn.

Đối với những người tìm kiếm không gian thanh bình hơn với làn nước lặng, kín gió và vô số bãi cát nhỏ hoang sơ, Vịnh Lan Hạ là một thiên đường thực sự. Các điểm chèo lý tưởng tại đây có thể kể đến như khu vực Hang Sáng Tối với những trải nghiệm xuyên hang độc đáo, hay vẻ đẹp quyến rũ của khu vực Ba Trái Đào. Xa hơn về phía Vịnh Bái Tử Long, du khách có thể kết hợp việc chèo thuyền nan với khám phá đời sống văn hóa đặc sắc tại các làng chài nổi tiếng như Cửa Vạn hay Vung Viêng. Bên cạnh đó, các khu vực khác như đảo Lờm Bò, Cống Đỏ, Hang Cỏ, Cống Đầm (thuộc Vịnh Bái Tử Long) hay Hòn Bàn Chân cũng mang đến những cung đường chèo thuyền khám phá đầy thú vị, dẫn lối vào những miền ít người biết đến của vịnh.
Về chi phí, dịch vụ chèo kayak thường đã được bao gồm trong giá các tour du thuyền, áp dụng cho cả tour tham quan trong ngày lẫn tour ngủ đêm trên vịnh. Nếu bạn có nhu cầu thuê riêng, giá thường từ 50.000 VNĐ mỗi người, hoặc tính theo giờ với mức khoảng 50.000 đến 100.000 VNĐ mỗi kayak, tùy thuộc vào từng địa điểm cụ thể. Đối với thuyền nan, thường có người dân địa phương chèo lái phục vụ, chi phí tham quan rơi vào khoảng 50.000 VNĐ mỗi người. Để đảm bảo một chuyến đi an toàn và trọn vẹn niềm vui, bạn luôn cần ghi nhớ mặc áo phao trong suốt quá trình tham gia, tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ dẫn của người điều hành hoặc hướng dẫn viên, đồng thời nên chuẩn bị túi chống nước cho các thiết bị điện tử cá nhân.
2. Hé Mở Bí Mật Lòng Đất: Khám Phá Hệ Thống Hang Động Kỳ Vĩ
Hành trình khám phá Vịnh Hạ Long sẽ không thể nào gọi là trọn vẹn nếu du khách bỏ lỡ cơ hội hé mở những bí mật ẩn sâu trong lòng các đảo đá vôi hùng vĩ. Hệ thống hang động tại đây vô cùng phong phú và đa dạng, mỗi hang động không chỉ sở hữu một vẻ đẹp kiến tạo độc đáo mà còn gắn liền với những câu chuyện và truyền thuyết riêng, mời gọi du khách bước vào một thế giới kỳ ảo và đầy mê hoặc.
Trong số những hang động nổi tiếng bậc nhất, Hang Sửng Sốt, tọa lạc trên đảo Bồ Hòn và thường là điểm nhấn trong hải trình Tuyến 2, xứng đáng với tên gọi của mình. Để đặt chân vào không gian kỳ vĩ này, du khách sẽ cần vượt qua khoảng 100 bậc đá men theo sườn núi, nhưng phần thưởng nhận lại là một trong những hang động lớn và đẹp nhất Vịnh Hạ Long. Hang gây kinh ngạc bởi không gian nội thất bao la được chia thành nhiều ngăn, với vô vàn khối thạch nhũ, măng đá tráng lệ muôn hình vạn trạng, được hình thành qua hàng triệu năm kiến tạo địa chất. Gần khu vực cảng tàu hơn, và thường nằm trong lịch trình của Tuyến 1 và Tuyến 5, là cặp đôi Động Thiên Cung và Hang Đầu Gỗ. Động Thiên Cung nổi tiếng với vẻ đẹp huyền ảo, được ví như một cung điện nguy nga của nhà trời, nơi các khối nhũ đá với hình thù độc đáo được hệ thống chiếu sáng nghệ thuật làm nổi bật thêm vẻ lung linh, kỳ ảo. Ngay gần đó, Hang Đầu Gỗ lại mang một vẻ đẹp cổ kính, với không gian rộng lớn và kiến trúc độc đáo, hang còn đậm dấu ấn lịch sử khi gắn liền với truyền thuyết về Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn đã từng cất giấu những cọc gỗ lim tại đây để chuẩn bị cho trận thủy chiến Bạch Đằng lừng lẫy.

Bên cạnh những cái tên đã quá quen thuộc với du khách, Vịnh Hạ Long còn ẩn chứa những hang động mang giá trị đặc biệt khác, chờ đợi được khám phá. Hang Tiên Ông, một điểm đến thú vị thường được kết hợp trong Tuyến 3, không chỉ cuốn hút bởi các khối thạch nhũ tuyệt đẹp mà còn là một di chỉ khảo cổ quan trọng, nơi các nhà khoa học đã tìm thấy những dấu tích của người tiền sử từng sinh sống từ hàng vạn năm trước. Xa hơn về phía Vịnh Bái Tử Long, trong hải trình của Tuyến 4, Hang Cỏ, hay còn được biết đến với tên gọi động Thiên Cảnh Sơn, lại mang đến một trải nghiệm khác biệt. Dù có quy mô nhỏ hơn so với các hang động trung tâm, Thiên Cảnh Sơn chinh phục du khách bằng vẻ đẹp hoang sơ, không gian yên tĩnh và cảm giác được hòa mình trọn vẹn vào thiên nhiên nguyên sơ, thanh bình.
Ngoài ra, danh sách các hang động đáng chú ý trên Vịnh Hạ Long còn kéo dài với nhiều cái tên hấp dẫn khác, mỗi nơi một vẻ, góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách. Có thể kể đến Hang Luồn, một dạng hang nước độc đáo mà du khách có thể chèo thuyền kayak hoặc thuyền nan xuyên qua để vào một áng nước xinh xắn bên trong. Động Mê Cung lại thách thức người xem bằng cấu trúc phức tạp như một ma trận tự nhiên. Hang Bồ Nâu trầm mặc với những khối đá mang hình dáng đặc trưng, hay cụm Hang Trống và Hang Trinh Nữ gắn liền với câu chuyện tình yêu bi thương và lãng mạn, và Hồ Động Tiên với những hồ nước xanh biếc, tĩnh lặng ẩn mình trong lòng núi – nhiều trong số này thường nằm trong các tuyến tham quan phổ biến như Tuyến 2. Việc tham quan các hang động này hầu như luôn là một phần không thể thiếu và được mong đợi trong các chương trình du thuyền trên Vịnh Hạ Long. Mỗi hang động không chỉ là một kỳ quan địa chất được mẹ thiên nhiên tạo tác tỉ mỉ qua hàng triệu năm mà còn được cộng đồng địa phương thổi hồn bằng những truyền thuyết và câu chuyện dân gian hấp dẫn, làm tăng thêm sự thú vị và chiều sâu văn hóa cho mỗi chuyến khám phá lòng đất di sản.
3. Trải nghiệm ngắm vịnh Hạ Long từ trên cao với Thủy Phi Cơ
4. Câu Mực Đêm: Trải Nghiệm Địa Phương Đích Thực Dưới Bầu Trời Sao
Khi ánh hoàng hôn dần tắt và màn đêm huyền ảo buông xuống Vịnh Hạ Long, một trải nghiệm địa phương đích thực và đầy thú vị mời gọi du khách là thử tài câu mực đêm. Dưới bầu trời đầy sao lấp lánh, hoạt động này không chỉ mang đến những giây phút giải trí thư giãn, mà còn là cơ hội tuyệt vời để bạn cảm nhận sâu sắc hơn cuộc sống thường nhật của ngư dân bản địa và tận hưởng trọn vẹn sự yên tĩnh, thanh bình của vịnh biển khi đêm về.
Hoạt động câu mực đêm thường diễn ra trong khoảng thời gian từ 17:30 hoặc 18:00 tối và có thể kéo dài đến khoảng 22:30 hoặc thậm chí nửa đêm, tùy thuộc vào chương trình tour. Các địa điểm lý tưởng thường được các nhà tàu lựa chọn là những khu vực nước lặng, ít sóng gió, thường là gần các điểm nổi tiếng như khu vực quanh Hang Sửng Sốt, Đảo Titop, hay gần Làng chài Cửa Vạn, nơi có nguồn lợi mực phong phú. Khi tham gia, du khách sẽ được các thủy thủ đoàn giàu kinh nghiệm cung cấp đầy đủ dụng cụ cần thiết bao gồm cần câu chuyên dụng (thường là cần tay hoặc cần máy nhỏ) và mồi giả đặc biệt có gắn đèn nhấp nháy ở phía dưới để thu hút sự chú ý của đàn mực trong làn nước sâu. Với sự hướng dẫn tận tình về kỹ thuật và mẹo câu từ những người đi biển lành nghề, bạn sẽ nhanh chóng làm quen và có thể tự tay trải nghiệm cảm giác hồi hộp khi những con mực đầu tiên cắn câu.
Điều thú vị và hấp dẫn nhất của trải nghiệm này có lẽ là thành quả thu được. Những con mực tươi rói do chính tay bạn câu được có thể được chế biến ngay tại chỗ – thường là nướng than hồng thơm lừng hoặc luộc nhanh để giữ trọn vị ngọt tự nhiên. Thưởng thức chiến lợi phẩm của mình giữa không gian biển đêm bao la, nghe tiếng sóng vỗ nhẹ và cảm nhận làn gió mát rượi chắc chắn sẽ là một kỷ niệm khó quên.
Có nhiều lựa chọn tour để du khách trải nghiệm câu mực đêm. Các tour trọn gói thường có giá dao động từ khoảng 500.000 đến 550.000 VNĐ mỗi người nếu bao gồm một bữa tối thịnh soạn được phục vụ trên tàu trước hoặc trong khi câu. Nếu bạn chỉ muốn tập trung vào hoạt động câu mực và không bao gồm bữa tối, chi phí sẽ nhẹ nhàng hơn, vào khoảng 350.000 VNĐ mỗi người. Đối với các nhóm bạn hoặc gia đình muốn có không gian riêng tư và tự do hơn về thời gian, việc thuê một chiếc thuyền riêng cũng là một lựa chọn khả thi, với chi phí ước tính từ 600.000 đến 1.000.000 VNĐ cho mỗi thuyền, tùy thuộc vào kích thước và tiện nghi của tàu. Để có một chuyến câu mực thành công và bội thu, người dân địa phương chia sẻ rằng thời điểm lý tưởng nhất là vào những đêm tối, không có hoặc ít ánh trăng (đêm 30, mùng 1 âm lịch), đặc biệt là trong khoảng từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch và từ tháng 6 đến tháng 9 âm lịch hàng năm, khi mực vào mùa sinh sản và kiếm ăn gần bờ.
xem thêm: Tour câu mực đêm Hạ Long: Ghép đoàn và thuê tàu riêng
5. Lặn Biển và Khám Phá San Hô (Chủ yếu ở Vịnh Lan Hạ)
Đối với những tâm hồn đam mê khám phá vẻ đẹp bí ẩn của đại dương, Vịnh Lan Hạ, một phần quan trọng và xinh đẹp của quần thể Di sản Thế giới Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà, nổi lên như một điểm đến hàng đầu. Nhờ sở hữu làn nước thường trong xanh hơn và điều kiện tự nhiên thuận lợi hơn so với một số khu vực khác, cùng với sự phong phú của các rạn san hô và hệ sinh thái biển đa dạng, Vịnh Lan Hạ mở ra một thế giới kỳ thú ngay dưới mặt nước, mời gọi du khách lặn sâu để chiêm ngưỡng và khám phá.
Trải nghiệm lặn biển tại đây mang đến cơ hội hiếm có để du khách được tận mắt chiêm ngưỡng những thảm san hô đầy màu sắc rực rỡ, uốn lượn mềm mại dưới đáy biển, là ngôi nhà chung của vô số loài sinh vật biển phong phú. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp những đàn cá thượng sĩ với bộ áo sọc đặc trưng tung tăng bơi lội, những chú cá hề (cá hải quỳ) tinh nghịch, đáng yêu ẩn mình trong những bụi hải quỳ mềm mại, cùng nhiều loài cá rạn và sinh vật biển khác, tất cả cùng nhau tạo nên một bức tranh thủy cung sống động và đầy cuốn hút. Các dịch vụ bao gồm lặn biển có bình khí (scuba diving) dành cho cả người mới bắt đầu (thường có khóa học ngắn hoặc lặn thử với huấn luyện viên) và người đã có kinh nghiệm, cùng với hoạt động lặn với ống thở (snorkeling) đơn giản và dễ tiếp cận hơn cho mọi đối tượng, kể cả trẻ em. Để đảm bảo an toàn tối đa và chất lượng dịch vụ tốt nhất, đặc biệt với hoạt động lặn biển sâu, du khách nên ưu tiên tìm hiểu và lựa chọn các nhà điều hành được chứng nhận bởi các tổ chức quốc tế uy tín như PADI (Professional Association of Diving Instructors) nếu có.

Về chi phí, một tour lặn ngắm san hô và khám phá đại dương tại Vịnh Lan Hạ thường có giá tham khảo khởi điểm từ khoảng 990.000 VNĐ mỗi người. Tuy nhiên, mức giá này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ, thời lượng của chuyến đi, loại hình lặn (snorkeling hay scuba diving), số lần lặn, các trang thiết bị được cung cấp và các dịch vụ đi kèm như ăn trưa hay đưa đón. Để có được trải nghiệm lặn biển tốt nhất với tầm nhìn dưới nước quang đãng và điều kiện biển thuận lợi, du khách nên cân nhắc lên kế hoạch cho chuyến đi của mình vào các mùa lặng gió. Thông thường, mùa xuân (khoảng từ tháng 3 đến tháng 5) và mùa thu (khoảng từ tháng 9 đến tháng 11) được xem là thời điểm lý tưởng nhất. Vào những khoảng thời gian này, biển thường êm hơn, ít sóng lớn và nước trong hơn, tạo điều kiện hoàn hảo để bạn có thể khám phá trọn vẹn thế giới kỳ thú ẩn mình dưới mặt nước trong xanh của Vịnh Lan Hạ.
6. Hòa Mình Vào Văn Hóa Làng Chài và Tham Quan Trang Trại Ngọc Trai
Một khía cạnh không thể tách rời và làm nên sức hấp dẫn riêng có khi khám phá Vịnh Hạ Long chính là cơ hội được hòa mình vào đời sống văn hóa đặc trưng của cư dân vùng sông nước. Việc tham quan các làng chài nổi truyền thống và tìm hiểu về nghề nuôi cấy ngọc trai không chỉ mang đến những khung hình đẹp mà còn mở ra những hiểu biết sâu sắc về một lối sống độc đáo đã tồn tại qua nhiều thế hệ, cũng như một nghề thủ công truyền thống tinh xảo, góp phần làm nên giá trị của vùng vịnh.
Trong số các làng chài nổi tiếng, Làng chài Cửa Vạn, thường nằm trong lịch trình khám phá của Tuyến 3, mang một dấu ấn đặc biệt và có giá trị văn hóa – lịch sử to lớn. Từng là một trong những làng chài sầm uất và đông đúc nhất trên Vịnh Hạ Long, ngày nay Cửa Vạn đã được quy hoạch và chuyển đổi thành Trung tâm Văn hóa nổi Cửa Vạn. Đây là nơi trưng bày và giới thiệu một cách sinh động, trực quan về đời sống vật chất, tinh thần và các phong tục văn hóa đa dạng của cộng đồng ngư dân Hạ Long xưa. Du khách đến đây thường di chuyển bằng thuyền nan hoặc kayak để len lỏi qua các nhà nổi, tìm hiểu về các công cụ đánh bắt truyền thống, các mô hình nhà bè và nghe những câu chuyện hấp dẫn về biển cả, về cuộc sống mưu sinh gắn liền với con sóng.
Một điểm đến khác không kém phần hấp dẫn, mang vẻ đẹp yên bình và hoang sơ hơn, là Làng chài Vung Viêng. Tọa lạc tại trung tâm Vịnh Bái Tử Long và thường được các du thuyền khai thác trong hải trình của Tuyến 4, Vung Viêng chinh phục du khách bởi không gian thanh tịnh và khung cảnh thiên nhiên tuyệt mỹ. Tại đây, du khách cũng thường di chuyển bằng thuyền nan, được người dân địa phương chèo lái qua những ngôi nhà bè đơn sơ, có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về nghề nuôi cấy ngọc trai thủ công – một nghề đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo – và cảm nhận nhịp sống chậm rãi, hài hòa, gắn bó mật thiết với thiên nhiên của người dân địa phương.

Khu vực Ba Hang, nằm gần Động Thiên Cung và thường được kết hợp trong các tour tham quan Tuyến 1, tuy có quy mô nhỏ hơn so với Cửa Vạn hay Vung Viêng nhưng cũng là một điểm dừng chân thú vị. Du khách thường ghé thăm Ba Hang để trải nghiệm chèo thuyền kayak hoặc thuyền nan qua các hang động nhỏ và ngắm nhìn những ngôi nhà nổi cùng khung cảnh sinh hoạt đời thường của một cụm dân cư nhỏ trên biển. Bên cạnh việc tham quan các làng chài, nhiều du thuyền còn đưa hoạt động tham quan các trang trại nuôi cấy ngọc trai vào lịch trình của mình. Tại các cơ sở này, du khách sẽ được tận mắt tìm hiểu toàn bộ quy trình phức tạp và tỉ mỉ để tạo ra một viên ngọc trai quý giá, từ khâu chọn lựa trai mẹ, kỹ thuật cấy phôi, quá trình nuôi dưỡng công phu dưới làn nước trong xanh của vịnh cho đến khi thu hoạch và chế tác. Sau chuyến tham quan, du khách cũng có cơ hội chiêm ngưỡng và lựa chọn mua sắm các sản phẩm trang sức ngọc trai tinh xảo, chất lượng làm quà lưu niệm ý nghĩa.
Một điều quan trọng mà du khách cần lưu ý là, với các chính sách quy hoạch và tái định cư của chính quyền nhằm cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân và đồng thời bảo vệ tốt hơn môi trường cảnh quan của Di sản, nhiều làng chài truyền thống trên Vịnh Hạ Long đã có những sự thay đổi đáng kể trong những năm gần đây. Một số làng không còn là nơi cư trú hoàn toàn của ngư dân như trước kia mà đã chuyển đổi công năng, trở thành những điểm du lịch văn hóa, nơi tái hiện và lưu giữ những giá trị truyền thống. Dù vậy, việc ghé thăm những địa điểm này vẫn là một trải nghiệm vô cùng giá trị. Chúng không chỉ mở ra một cánh cửa để hiểu thêm về di sản văn hóa phi vật thể phong phú của Vịnh Hạ Long mà còn cho thấy sự thích nghi đáng khâm phục và tinh thần lạc quan của con người trước cuộc sống lênh đênh giữa biển cả qua bao thế hệ.
7. Du Lịch Âm Nhạc và Sự Kiện Văn Hóa: Làn Gió Mới Cho Di Sản
Một trong những xu hướng nổi bật và ngày càng khẳng định sức hút mạnh mẽ tại Hạ Long trong những năm gần đây chính là sự trỗi dậy của các sự kiện và trải nghiệm độc đáo, nơi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của di sản thế giới hòa quyện một cách tinh tế với sức quyến rũ của âm nhạc và nghệ thuật. Làn gió mới này không chỉ làm phong phú thêm các hoạt động du lịch truyền thống mà còn mang đến những cách cảm nhận Vịnh Hạ Long sâu sắc, hiện đại và đa chiều hơn, thu hút một lượng lớn du khách tìm kiếm những khoảnh khắc thăng hoa giữa kỳ quan.
Một hình thức thưởng thức âm nhạc phổ biến và được nhiều du khách yêu thích là các buổi biểu diễn nhạc sống được tổ chức ngay trên các du thuyền sang trọng, đặc biệt là trong không gian lãng mạn của buổi tối. Nhiều du thuyền, từ các du thuyền chuyên phục vụ ăn tối ngắm cảnh như Sea Octopus hay Symphony Cruise với những giai điệu du dương, êm ái của nhạc nhẹ, nhạc không lời, cho đến những du thuyền nghỉ đêm cao cấp như Ambassador Cruise thường xuyên có các ban nhạc quốc tế trình diễn những bản nhạc sôi động và đa dạng thể loại. Những giai điệu này, vang vọng giữa không gian biển trời bao la và lung linh ánh đèn, đã trở thành một phần không thể thiếu, làm tăng thêm sự thi vị, sang trọng và đáng nhớ cho mỗi bữa tối hay khoảnh khắc thư giãn giữa lòng vịnh di sản.
Không chỉ dừng lại ở những sân khấu nhỏ trên du thuyền, xu hướng tổ chức các buổi hòa nhạc và sự kiện âm nhạc quy mô lớn hơn, với sân khấu được dàn dựng công phu và ấn tượng ngay giữa khung cảnh thiên nhiên ngoạn mục của Vịnh Hạ Long, cũng đang dần hình thành và tạo được tiếng vang lớn. Những thành công của các chương trình nghệ thuật đặc sắc như chuỗi sự kiện “Love in the Bay” diễn ra trên các du thuyền lớn, hay chương trình “Thanh âm trên Thông” được tổ chức tại những không gian độc đáo trước đây, là minh chứng rõ nét cho tiềm năng và sức hấp dẫn của loại hình này. Đây là cách thức vô cùng độc đáo để công chúng có thể thưởng thức những màn trình diễn nghệ thuật đỉnh cao từ các nghệ sĩ nổi tiếng, và đồng thời cảm nhận vẻ đẹp của di sản theo một cách hoàn toàn mới lạ, đầy cảm xúc và lay động.
Bên cạnh đó, các sự kiện văn hóa lớn mang tính thương hiệu của thành phố như Carnaval Hạ Long, được tổ chức thường niên với quy mô ngày càng hoành tráng, cũng ngày càng chú trọng việc lồng ghép các yếu tố âm nhạc đương đại, những màn trình diễn DJ sôi động, các tiết mục nghệ thuật đường phố hiện đại bên cạnh việc tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống. Sự kết hợp khéo léo này đã tạo nên những “bữa tiệc” văn hóa nghệ thuật đa sắc màu, thu hút đông đảo du khách thuộc mọi lứa tuổi và gu thưởng thức, góp phần quảng bá hình ảnh một Hạ Long năng động và không ngừng đổi mới.
Sự phát triển mạnh mẽ của loại hình “du lịch âm nhạc” và các sự kiện văn hóa nghệ thuật tại Hạ Long không chỉ đơn thuần làm phong phú thêm sản phẩm du lịch, mang đến nhiều lựa chọn trải nghiệm hơn cho du khách. Quan trọng hơn, nó còn góp phần định vị Hạ Long như một điểm đến sự kiện hấp dẫn, thu hút một phân khúc du khách mới – những người trẻ tuổi, những người yêu nghệ thuật, tìm kiếm những trải nghiệm văn hóa đương đại, những sự kiện độc đáo và có một không hai, được tổ chức trong một không gian thiên nhiên di sản kỳ vĩ bậc nhất thế giới. Đây là một hướng đi đầy hứa hẹn, giúp nâng tầm trải nghiệm du lịch và khẳng định vị thế của Vịnh Hạ Long không chỉ là một kỳ quan thiên nhiên mà còn là một trung tâm văn hóa, nghệ thuật và giải trí hàng đầu khu vực.
8. Du Lịch Sức Khỏe và Nghỉ Dưỡng (Wellness Tourism): Tìm Lại Cân Bằng Giữa Thiên Nhiên
Giữa nhịp sống hiện đại đầy hối hả và không ít áp lực, nhu cầu tìm về với thiên nhiên để làm dịu tâm hồn, thư giãn cơ thể, tái tạo năng lượng và chăm sóc sức khỏe toàn diện ngày càng trở nên thiết yếu đối với nhiều người. Nắm bắt một cách nhạy bén xu hướng toàn cầu này, loại hình du lịch sức khỏe và nghỉ dưỡng (wellness tourism) đang dần manh nha hình thành và phát triển tại Vịnh Hạ Long, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm mới mẻ, sâu sắc và thực sự ý nghĩa cho du khách khi đến với miền di sản này.
Một trong những biểu hiện rõ nét và dễ cảm nhận nhất của xu hướng này là việc các du thuyền cao cấp ngày càng chú trọng tích hợp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp và đa dạng vào hải trình nghỉ dưỡng của mình. Du khách giờ đây không chỉ đơn thuần là ngắm cảnh và thưởng thức ẩm thực, mà còn có cơ hội được tận hưởng những liệu pháp spa thư giãn, trị liệu được thực hiện bởi các kỹ thuật viên lành nghề ngay giữa không gian biển trời. Nhiều du thuyền còn trang bị phòng tập gym hiện đại với các thiết bị tiên tiến, cho phép du khách duy trì thói quen luyện tập với một tầm nhìn panorama tuyệt đẹp ra vịnh. Đặc biệt, việc khởi đầu một ngày mới đầy hứng khởi với các lớp học chăm sóc sức khỏe như Thái Cực Quyền (Tai Chi) uyển chuyển để điều hòa khí huyết, hay những buổi tập Yoga đón bình minh ngay trên sundeck thoáng đãng đã trở thành một điểm nhấn được nhiều người yêu thích. Tất cả những hoạt động này, khi được thực hiện giữa không gian bao la, thanh bình và bầu không khí trong lành tinh khiết của vịnh biển, không chỉ giúp cải thiện sức khỏe thể chất mà còn mang lại sự thư thái và bình yên sâu sắc cho tâm hồn.

Bên cạnh các dịch vụ được cung cấp trên du thuyền, vẻ đẹp thuần khiết, không gian yên tĩnh và ít bị tác động bởi sự ồn ào của các hoạt động du lịch đại trà tại những khu vực như Vịnh Lan Hạ hay Vịnh Bái Tử Long cũng chính là một bối cảnh lý tưởng cho các kỳ nghỉ dưỡng chuyên sâu, tập trung vào việc phục hồi sức khỏe tinh thần và thể chất. Những khung cảnh thiên nhiên tuyệt mỹ này, với những dãy núi đá vôi trầm mặc soi mình xuống làn nước ngọc bích, tự thân đã là một liệu pháp chữa lành diệu kỳ, giúp du khách dễ dàng ngắt kết nối với những lo toan thường nhật và tìm lại sự cân bằng nội tại.
Mặc dù có thể còn ở giai đoạn đầu phát triển so với các điểm đến “wellness” nổi tiếng khác trên thế giới hay ngay cả trong khu vực, du lịch sức khỏe và nghỉ dưỡng tại Vịnh Hạ Long được các chuyên gia đánh giá là một phân khúc đầy tiềm năng và hứa hẹn. Nó không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của một bộ phận du khách có ý thức cao về việc chăm sóc bản thân mà còn mang đến những trải nghiệm sâu sắc và khác biệt. Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa việc chiêm ngưỡng một kỳ quan thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận với việc đầu tư vào sức khỏe và hạnh phúc của chính mình, một hành trình làm giàu thêm không chỉ kiến thức, cảm xúc mà còn cả thể chất và tinh thần.
Được thiên nhiên ưu đãi với một hệ sinh thái biển trù phú và đa dạng, Vịnh Hạ Long không chỉ làm say lòng du khách bằng cảnh quan kỳ vĩ mà còn là một thiên đường thực sự cho những tín đồ ẩm thực biển. Khám phá Hạ Long mà không thưởng thức những món hải sản đặc trưng nơi đây quả là một thiếu sót lớn, bởi mỗi món ăn đều mang trong mình tinh túy và hương vị mặn mà của biển khơi, hứa hẹn những trải nghiệm vị giác khó quên.
Nhắc đến ẩm thực Hạ Long, không thể không kể đến Chả mực Hạ Long giã tay – món ăn được xem là “linh hồn” và là niềm tự hào của người dân địa phương, một đặc sản đã được vinh danh trong kỷ lục món ăn Việt Nam. Điểm đặc biệt làm nên danh tiếng của món chả này chính là việc mực nang tươi rói, vừa được đánh bắt, sẽ được các nghệ nhân giã hoàn toàn bằng tay trong cối đá, một quy trình công phu giúp giữ trọn vẹn độ dai, giòn sần sật và vị ngọt tự nhiên khó cưỡng mà không một loại máy xay nào có thể sánh được. Những miếng chả mực sau khi chiên có màu vàng ươm hấp dẫn, dậy mùi thơm lừng, thường được thưởng thức nóng hổi. Bạn có thể ăn kèm chả mực với xôi trắng dẻo thơm, bánh cuốn mềm mượt, hoặc đơn giản là chấm cùng chút tương ớt cay nồng hay xốt mayonnaise béo ngậy để cảm nhận hết sự tuyệt hảo. Bên cạnh đó, sam biển cũng là một đặc sản độc đáo không nên bỏ lỡ khi đến Hạ Long. Với hình thù lạ mắt và phần thịt ngọt, dai đặc trưng, sam được các đầu bếp tài hoa chế biến thành vô vàn món ăn hấp dẫn, từ sam xào chua ngọt đậm đà, gỏi sam thanh mát kích thích vị giác, trứng sam chiên vàng ruộm béo ngậy, cho đến sam nướng trên than hồng thơm phức cả một góc trời.
Một loại hải sản quý hiếm khác của vùng biển Quảng Ninh là ngán biển. Có hình dáng tương tự ngao nhưng kích thước lớn hơn, thịt ngán nổi tiếng với vị ngọt đậm đà rất riêng, độ béo ngậy vừa phải và đặc biệt là giá trị dinh dưỡng cao. Từ ngán, người ta có thể chế biến thành nhiều món ngon khó quên như cháo ngán sánh mịn, bổ dưỡng; ngán hấp giữ trọn vị ngọt tự nhiên; ngán nướng mỡ hành thơm lừng; và đặc biệt không thể không nhắc đến rượu ngán – một thức uống độc đáo, cay nồng ấm áp mà chỉ riêng Quảng Ninh mới có, được cho là rất tốt cho sức khỏe. Tiếp nối danh sách những món ngon từ biển là hàu sữa, một đặc sản bổ dưỡng và được nhiều người ưa chuộng nhờ vị ngon và sự tươi mát. Hàu sữa Hạ Long thường được thưởng thức theo hai cách phổ biến nhất: hàu nướng mỡ hành thơm phức, vị béo ngậy của mỡ hành quyện với vị ngọt của hàu lan tỏa trong miệng, hoặc hàu ăn sống kèm mù tạt cay nồng và vài giọt chanh tươi để cảm nhận trọn vẹn vị tươi mát, tinh khiết nguyên bản của biển cả.
Không kém phần hấp dẫn, bề bề (hay còn gọi là tôm tít hoặc tôm tích) với phần thịt chắc, ngọt và đậm đà là nguyên liệu chính làm nên món bún bề bề trứ danh của Hạ Long. Một tô bún bề bề nóng hổi với nước dùng thanh ngọt được ninh từ chính vỏ bề bề, những con bề bề tươi ngon, chắc thịt, thêm chút rau xanh, đậu phụ rán và gia vị đặc trưng chắc chắn sẽ làm ấm lòng thực khách. Ngoài ra, bề bề rang muối hay hấp sả bia cũng là những món nhậu “lai rai” đầy hấp dẫn, giữ được vị ngọt tự nhiên của thịt. Một loài cá biển nhỏ nhưng mang hương vị đặc trưng của Vịnh Hạ Long là cá ba gai (còn gọi là cá dìa). Loại cá này có hai loại thịt, thịt vàng được đánh giá là ngon và béo hơn thịt trắng. Ngư dân địa phương thường chế biến cá ba gai bằng cách om kỹ với riềng cho dậy mùi thơm hoặc nấu cùng chuối xanh dẻo bùi, tạo nên những món ăn dân dã nhưng hương vị lại vô cùng khó quên, đậm chất biển.
Thế giới ốc ở Hạ Long cũng vô cùng phong phú, mời gọi thực khách khám phá. Ốc móng tay, với hình dáng dài đặc trưng như ngón tay, có phần thịt chắc, dai và giòn sần sật, ngon nhất là vào mùa mưa (khoảng tháng 5 đến tháng 7 dương lịch). Các món ăn phổ biến từ ốc móng tay bao gồm hấp sả ớt thơm lừng, xào me chua ngọt đậm đà, xào rau muống giòn ngon, hay hấp bia giữ vị ngọt tự nhiên. Một “ngôi sao” khác trong làng hải sản là ốc vòi voi (còn gọi là tu hài), một loài nhuyễn thể hai mảnh có giá trị kinh tế cao nhờ hương vị đặc biệt. Thịt tu hài dày, trắng nõn, có vị mát ngọt thanh tao được ví như bào ngư. Từ tu hài, người ta có thể chế biến thành nhiều món ngon đẳng cấp như nấu cháo bổ dưỡng, nướng mỡ hành thơm phức, nướng phô mai béo ngậy, hay hấp chanh sả, hấp kiểu Thái thanh đạm.
Cuối cùng, không thể không nhắc đến mực khô, một món quà biển ý nghĩa thường được du khách mua về làm quà cho người thân và bạn bè. Mực khô ngon của Hạ Long nổi tiếng với độ dai vừa phải, mình mực dày, có màu trắng hồng tự nhiên và giữ được vị ngọt đậm đà. Một con mực khô chất lượng phải còn nguyên lớp phấn trắng mịn phủ bên ngoài, và khi nướng trên than hồng sẽ tỏa ra mùi thơm lừng quyến rũ. Mực khô nướng thường được xé nhỏ, chấm cùng tương ớt cay cay, là món mồi tuyệt hảo trong những buổi trò chuyện thân tình hay những dịp sum họp.

Bài viết liên quan
Bảng giá vé & tàu tham quan Vịnh Bái Tử Long trong ngày
I. Giá vé và tuyến tham quan Vịnh Lan Hạ Hiện tại, du khách đang...
Th6
Nhà Hàng Hang Ngọc Rồng: Tinh Hoa Ẩm Thực & Nghệ Thuật
Quảng Ninh không chỉ có Vịnh Hạ Long, mà giờ đây còn sở hữu một...
Th6
Nhà hàng ga hải sản Hạ Long
Tin vui cho các tín đồ ẩm thực và du khách đang khám phá thành...
Th4
Du lịch Vịnh Lan Hạ: Cẩm nang từ A đến Z cho chuyến đi hoàn hảo
Bạn đã từng nghe đến một “Hạ Long thứ hai”, yên bình và hoang sơ...
Th12
Tàu cao tốc Hạ Long – Cát Bà: Giá vé và lịch trình
Trong bài viết trước, VDS Travel đã giới thiệu tới du khách phương tiện di...
Th10
Đặc sản Hạ Long: Ăn gì? Mua gì?
Hạ Long không chỉ nổi tiếng với Vịnh Hạ Long kỳ vĩ mà còn hấp...
Th10