Khám phá Cát Bà: cẩm nang du lịch A – Z

Cát Bà ở đâu?

Cát Bà là một quần đảo đẹp và thơ mộng, nằm ở phía nam vịnh Hạ Long, ngoài khơi thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh. Cát Bà có diện tích khoảng 300 km², gồm 367 đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Cát Bà là đảo lớn nhất. Đảo Cát Bà có chiều dài 28 km, chiều rộng 13 km và có hơn 100 bãi biển lớn, nhỏ. Cát Bà còn được gọi là đảo Ngọc, vì có vẻ đẹp hoang sơ của biển xanh với cát trắng và nắng vàng. Cát Bà cũng là một khu dự trữ sinh quyển thế giới, được UNESCO công nhận vào năm 2004. Cát Bà có rừng nguyên sinh trên núi đá vôi, rừng ngập mặn, các rạn san hô, thảm rong và hệ thống hang động độc đáo.

Nguồn gốc tên gọi và lịch sử hình thành và phát triển của Cát Bà

Cát Bà còn được đọc là Các Bà, vì có một thời các bà, các chị ở đây đứng ra lo việc hậu cần cho các ông đánh giặc trên một hòn đảo lân cận. Đảo có tên là đảo Các Ông (Cát Ông). Như vậy, Cát Bà là đọc chệch của Các Bà. Trên bản đồ hành chính thời Pháp thuộc (như bản đồ năm 1938), tên gọi của quần đảo cũng là Các Bà. Sau này, tên gọi này đã bị biến dạng thành Cát Bà.

Cát Bà cũng là một nơi có lịch sử hình thành lâu đời. Qua khai quật cho thấy 15 điểm có dấu tích người Việt cổ như hang Eo Bùa, Tùng Bà, Bờ Đá, Khoăn Mui, Ang Giữa. Những di tích này cho thấy con người đã sinh sống trên quần đảo từ ít nhất 6.000 năm trước. Ngoài ra, Cát Bà còn có vai trò quan trọng trong các cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Trên đảo có nhiều di tích lịch sử như hang Quân Y, hang Trung Trang, pháo đài Thần Công… Hang Quân Y là nơi đã từng chứa hàng ngàn binh sĩ Việt Minh trong cuộc kháng chiến chống Pháp từ năm 1946-1954. Hang Trung Trang là nơi đã từng là căn cứ của các chiến sĩ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1964-1975. Pháo đài Thần Công là nơi đã từng là trụ sở của Ban Chỉ huy Quân sự Hải Phòng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Năm 2004 Cát Bà được UNESCO công nhận là một khu dự trữ sinh quyển thế giới với diện tích 26.241 ha, trong đó có 17.040 ha là diện tích biển và 9.201 ha là diện tích đất liền. Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà có hơn 2.300 loài thực vật và động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm và nguy cấp như voọc chà vá Cát Bà, cá mút đá, cá voi xám…

Năm 2014 với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) sáng kiến Liên minh Vịnh Hạ Long – Cát Bà được khởi xướng. Với mục tiêu nâng cao vai trò của DN, bảo vệ môi trường khỏi ảnh hưởng của các du thuyền, hỗ trợ UNESCO trong việc quản lý Vịnh Hạ Long và đề nghị mở rộng phạm vi Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long để bao gồm cả quần đảo Cát Bà, Liên minh đã thiết lập Ban lãnh đạo vào năm 2015.

Cách di chuyển tới Cát Bà

Nếu bạn ở Hà Nộ và có xe riêng, bạn có thể theo tuyến đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, qua cầu vượt biển Tân Vũ đến bến Phà Gót. Từ đây, bạn có hai lựa chọn để sang đảo Cát Bà:

• Đi phà: Bạn sẽ mất khoảng 20 – 30 phút để đi phà từ bến Phà Gót đến bến Cái Viềng. Phà hoạt động từ 6h sáng đến 18h chiều, có nhiều chuyến trong ngày. Giá vé phà cho xe ô tô dưới 9 chỗ là 190.000 đồng/lượt, không tính hành khách trên xe. Giá vé phà cho người lớn là 12.000 đồng/người, trẻ em là 6.000 đồng/người. Từ bến Cái Viềng, bạn sẽ đi xe nữa khoảng 20 km để đến trung tâm thị trấn Cát Bà. Bạn có thể thuê xe máy hoặc taxi để di chuyển.
• Đi cáp treo: Bạn sẽ mất khoảng 10 phút để đi cáp treo từ ga Cát Hải đến ga Phù Long. Ga Cát Hải nằm gần bến Phà Gót, bạn có thể theo bảng chỉ dẫn bên đường để tìm đến. Giá vé cáp treo khứ hồi là 200.000 đồng/người lớn, 150.000 đồng/người có hộ khẩu Hải Phòng và 100.000 đồng/trẻ em. Từ ga Phù Long, bạn sẽ được đi xe buýt miễn phí đến trung tâm thị trấn Cát Bà.

Nếu bạn đang ở Hạ Long và muốn di chuyển tới Cát Bà bạn nên đi phà từ cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu (cách trung tâm du lịch Bãi Cháy 13km). Phà Tuần Châu đi Cát Bà là một phương tiện hiện đại, an toàn và tiết kiệm chi phí, cho bạn cơ hội thưởng ngoạn vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long và Lan Hạ trên đường đi. Phà hoạt động hàng ngày, có nhiều chuyến trong ngày, và chỉ mất khoảng 45 – 50 phút để đi từ bến Tuần Châu đến bến Gia Luận ở Cát Bà. Giá vé phà cho người lớn là 60.000 đồng, cho xe máy là 80.000 đồng và cho ô tô là từ 300.000 đồng trở lên, tùy theo loại xe.

Nếu bạn đi xe khách, bạn có thể tìm các nhà xe chạy từ Hà Nội đến Hải Phòng hoặc Hà Nội đến Cát Bà luôn. Một số nhà xe uy tín bạn có thể tham khảo như:

• Cát Bà Express: Xe chạy từ Hà Nội (số 37B Nguyễn Hữu Huân) đến Cát Bà (số 219 Đường 1/4) và ngược lại. Giá vé là 250.000 – 300.000 đồng/khách/tuyến, bao gồm cả phí phà và cáp treo. Thời gian di chuyển khoảng 3 – 4 tiếng.
• Daiichi Travel: Xe chạy từ Hà Nội (số 11 Ngõ Tràng Tiền) đến Cát Bà (số 223 Đường 1/4) và ngược lại. Giá vé là 250.000 – 300.000 đồng/khách/tuyến, bao gồm cả phí phà và cáp treo. Thời gian di chuyển khoảng 3 – 4 tiếng.
• Hoàng Long: Xe chạy từ Hà Nội (số 5 Lương Yên) đến Hải Phòng (số 4 Lương Khánh Thiện) và ngược lại. Giá vé là khoảng 100.000 – 150.000 đồng/khách/tuyến, không bao gồm phí phà và cáp treo. Thời gian di chuyển khoảng 2 tiếng.

Thời gian tốt nhất để du lịch Cát Bà

Bạn có thể tới Cát Bà vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, tùy thuộc vào sở thích và mục đích của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn muốn có một chuyến du lịch hoàn hảo, bạn nên biết trước thời tiết Cát Bà theo từng mùa để lựa chọn thời gian phù hợp nhất. Dưới đây là một số gợi ý cho bạn:

• Mùa hè (từ tháng 4 đến tháng 10): Đây là mùa cao điểm du lịch Cát Bà, khi nhiều du khách trong và ngoài nước đổ về đảo để tận hưởng biển xanh, cát trắng, nắng vàng. Thời tiết vào mùa hè rất dễ chịu, không có mưa nhiều, nhiệt độ trung bình từ 25 đến 32 độ C. Bạn có thể tắm biển, nghỉ mát và tham gia các hoạt động dưới nước như lướt ván, kayak, lặn ngắm san hô… Bạn cũng có thể leo núi và khám phá hệ sinh thái tự nhiên của vườn quốc gia Cát Bà. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng mùa hè là mùa đông đúc nhất, nên có thể sẽ gặp tình trạng cháy phòng và giá cả tăng cao. Bạn nên đặt phòng trước và so sánh giá các dịch vụ để có một chuyến du lịch tiết kiệm.
• Mùa đông (từ tháng 11 đến tháng 3): Đây là mùa ít khách du lịch nhất Cát Bà, khi thời tiết khá lạnh, có mưa phùn, mưa nhỏ, bầu trời cũng không được quang đãng mà khá âm u. Nhiệt độ trung bình từ 15 đến 20 độ C, có thể xuống dưới 10 độ C vào những ngày rét. Nếu bạn muốn tránh khỏi sự ồn ào và nhộn nhịp của mùa hè, bạn có thể chọn vào mùa đông để tận hưởng sự yên bình và lãng mạn của đảo. Bạn có thể đi bộ, xe đạp hoặc xe máy quanh đảo để chiêm ngưỡng những cảnh sắc mùa đông của Cát Bà. Bạn cũng có thể ghé thăm các làng chài cổ truyền và tìm hiểu về văn hóa và lịch sử của người dân nơi đây. Mùa đông cũng là mùa giảm giá của các dịch vụ du lịch Cát Bà, bạn có thể tiết kiệm được khá nhiều chi phí.

Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng vào mùa hè, Cát Bà sẽ có rất đông khách du lịch, đặc biệt là vào các ngày cuối tuần hoặc các dịp lễ. Điều này có thể gây ra tình trạng tắc đường, cháy phòng khách sạn, giá cả leo thang… Nếu bạn muốn tránh được những phiền toái này, bạn nên lựa chọn những ngày trong tuần hoặc những tháng ít khách hơn, như tháng 4, 5 hoặc 9, 10. Bạn cũng nên đặt trước vé phà, khách sạn và tour du lịch để đảm bảo chỗ và giá tốt nhất.

Các điểm du lịch nổi tiếng tại Cát Bà

Cát Bà là một điểm điểm du lịch nổi tiếng bậc nhất của Hải Phòng, nơi đây thu hút hàng triệu lượt du khách trong và ngoài nước ghé thắm. Với đặc tính là một khu du lịch sinh thái biển – đảo, Cát Bà có rất nhiều khu vực nghỉ dưỡng kết hợp khám phá và trải nghiệm. Dưới đây là một số điểm du lịch nổi tiếng nhất mà bạn nên ghé thăm khi tới Cát Bà.

1. Vườn quốc gia Cát Bà

Vườn quốc gia Cát Bà là một khu bảo tồn sinh vật đa dạng và độc đáo, nằm trên hòn đảo lớn nhất của vịnh Hạ Long. Vườn quốc gia được thành lập vào năm 1986, bao gồm cả hệ sinh thái trên cạn và dưới biển, với tổng diện tích hơn 17.000 ha. Vườn quốc gia Cát Bà được UNESCO công nhận là Khu dự trữ Sinh quyển Quần đảo Cát Bà vào năm 2004, vì có giá trị toàn cầu về bảo tồn và phát triển bền vững.

Vườn quốc gia Cát Bà có nhiều loại hình du lịch sinh thái hấp dẫn, như đi bộ trong rừng, leo núi, khám phá hang động, du thuyền trên biển, lặn ngắm san hô… Du khách có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của cảnh quan, cảnh biển và cảnh rừng, cũng như gặp gỡ những loài động vật quý hiếm, như voọc Cát Bà, chó rừng, cá sấu… Ngoài ra, du khách còn có thể tìm hiểu về văn hóa và lịch sử của người dân địa phương, như làng chài Cái Bèo, làng Việt Hải…

2. Làng chài Việt Hải 

Làng chài Việt Hải là một ngôi làng cổ nằm giữa lòng rừng nguyên sinh của Vườn quốc gia Cát Bà. Đây là một nơi lý tưởng để du khách trải nghiệm cuộc sống giản dị và thanh bình của người nông dân. Để đến làng Việt Hải, du khách phải đi thuyền từ bến Bèo qua vịnh Lan Hạ, rồi đi xe máy hoặc xe đạp qua một con đường rừng uốn lượn khoảng 6 km.

Làng chài Việt Hải có những ngôi nhà truyền thống được xây dựng từ gỗ và lá. Người dân ở đây chủ yếu sống bằng nghề trồng trọt và chăn nuôi. Du khách có thể tham gia vào các hoạt động nông nghiệp của người dân, như cày ruộng, gặt lúa, hái trái cây… Du khách cũng có thể thuê phòng nghỉ ở các nhà sàn của người dân hoặc cắm trại ở các khu vực phù hợp.

Làng chài Việt Hải còn có một điểm tham quan nổi bật là hang Quan Y. Đây là một hang động tự nhiên có chiều dài khoảng 300 m, được sử dụng làm bệnh viện trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Trong hang có nhiều hình thù đá vôi kỳ thú và các di tích lịch sử.

3. Làng chài Cái Bèo

4. Bãi biển Cát Cò

Bãi biển Cát Cò là một trong những bãi biển đẹp nhất của Cát Bà, nằm cách thị trấn Cát Bà khoảng 1 km về phía đông nam. Bãi biển Cát Cò được chia thành ba phần: Cát Cò 1, Cát Cò 2 và Cát Cò 3, được nối với nhau bằng một con đường bộ ven biển.

Bãi biển Cát Cò có cát trắng mịn, nước xanh trong và sóng nhẹ. Du khách có thể tắm biển, nằm dài trên cát hoặc tham gia các trò chơi dưới nước, như lướt ván, kayak, thuyền buồm… Bãi biển Cát Cò cũng có nhiều dịch vụ tiện ích, như nhà hàng, quán cà phê, khách sạn, nhà nghỉ… Bãi biển Cát Cò thường đông đúc vào cuối tuần và các dịp lễ hội.

5. Đảo Khỉ

Đảo Khỉ là một hòn đảo nhỏ nằm cách thị trấn Cát Bà khoảng 5 km. Đảo Khỉ có tên gốc là đảo Cát Dứa, vì trên đảo có nhiều cây dứa dại mọc hoang. Đảo Khỉ là một điểm du lịch thú vị, vì du khách có thể gặp gỡ và chơi đùa với những con khỉ hoang dã sống trên đảo.

Để đến đảo Khỉ, du khách phải đi thuyền từ bến Bèo. Trên đường đi, du khách có thể ngắm nhìn vẻ đẹp của vịnh Lan Hạ, với hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ, bãi cát trắng và những ngôi nhà nổi. Khi đến đảo Khỉ, du khách có thể tận hưởng không khí trong lành và thiên nhiên hoang sơ của đảo. Du khách cũng có thể bơi lội, lặn ngắm san hô hoặc leo lên đỉnh núi để ngắm cảnh.

Đảo Khỉ là nơi sinh sống của hàng chục con khỉ được kiểm lâm di dời từ các khu rừng khác. Những con khỉ này rất tinh nghịch và thân thiện với con người. Chúng thường xuống bờ để xin ăn hoặc chơi đùa với du khách. Tuy nhiên, du khách cũng cần cẩn thận khi tiếp xúc với khỉ, vì chúng có thể cắn hoặc cướp đồ của du khách nếu bị kích động.

6. Pháo đài Thần công

Pháo đài Thần công là một di tích lịch sử quan trọng của đảo Cát Bà, nằm ở độ cao 177 m so với mực nước biển. Pháo đài được xây dựng vào năm 1942 bởi quân đội Pháp, với mục đích bảo vệ cửa ngõ biển Đông trước các cuộc tấn công của Nhật Bản và Mỹ. Sau khi giải phóng, pháo đài được quân đội Việt Nam tiếp quản và sử dụng trong các trận đánh đối hải. Pháo đài có hệ thống hầm, hào quân sự và ba khẩu pháo cỡ lớn, có thể bắn xa tới 15 km.

Pháo đài Thần công không chỉ là một công trình quân sự kiên cố, mà còn là một điểm du lịch hấp dẫn của Cát Bà. Từ pháo đài, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh thị trấn Cát Bà, vịnh Lan Hạ và các hòn đảo xung quanh. Pháo đài cũng là nơi lý tưởng để chiêm ngưỡng hoàng hôn trên biển, với những ánh nắng rực rỡ và lung linh. Ngoài ra, du khách còn có thể tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của người dân Cát Bà, qua các hiện vật và bảng thông tin được trưng bày tại phòng truyền thống của pháo đài.

Nếu bạn muốn thăm quan pháo đài Thần công, bạn có thể thuê xe máy hoặc taxi từ thị trấn Cát Bà. Giá vé vào cửa là 80.000 VNĐ cho người lớn và 20.000 VNĐ cho trẻ em. Bạn nên mang theo nón, nước uống và đèn pin khi đi tham quan pháo đài. Bạn cũng nên chú ý an toàn khi leo lên các khẩu pháo hoặc xuống các hầm hào.

Các điểm lưu trú tại Cát Bà

Cát Bà là khu vực biển đảo, nhưng không vì vậy mà nơi đây thiếu các điểm lưu trú. Ngược lại Cát Bà có đủ các loại hình lưu trú từ khách sạn bình dân cho tới các khu nghỉ dưỡng cao cấp hay những homestay, du thuyền cao cấp nghỉ đêm trên Vịnh Lan Hạ. Dưới đây là một số gới ý cho bạn

• Nếu bạn muốn tận hưởng không gian sang trọng và tiện nghi, bạn có thể chọn các resort cao cấp như Cát Bà Island Resort & Spa, Cát Bà Sunrise Resort, Cát Bà Beach Resort, hay Flamingo Cát Bà Beach Resort. Những resort này có vị trí đẹp, gần biển, có hồ bơi, nhà hàng, spa, và các dịch vụ khác. Giá phòng dao động từ 1.500.000đ đến 4.000.000đ/đêm.
• Nếu bạn muốn trải nghiệm một đêm trên biển, bạn có thể chọn các du thuyền 5 sao như Mon Chéri Cruises, Orchid Cruises, hay Era Cruises. Những du thuyền này sẽ đưa bạn khám phá vịnh Lan Hạ và các hòn đảo xung quanh, cũng như tham gia các hoạt động như chèo kayak, lặn với ống thở, câu cá, hay thưởng thức BBQ trên bãi biển. Giá tour khoảng từ 2.300.000đ đến 4.000.000đ/người/đêm.
• Nếu bạn muốn gần gũi với thiên nhiên và người dân địa phương, bạn có thể chọn các homestay như Sadhu Garden Inn, Woodstock Beach Camp, hay Cát Bà Eco-Lodge. Những homestay này có không gian xanh mát, yên tĩnh, và ấm cúng. Bạn có thể thuê xe đạp hoặc xe máy để đi thăm quan các điểm du lịch gần đó, hoặc tham gia các hoạt động như yoga, nấu ăn, hay trồng rau. Giá phòng khoảng từ 200.000đ đến 800.000đ/đêm.

Các quán ăn tại Cát Bà

Cát Bà là một điểm đến du lịch hấp dẫn với nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp và hoạt động thú vị. Ngoài ra, Cát Bà còn có nhiều nhà hàng ngon, phục vụ các món ăn đa dạng từ hải sản tươi sống đến ẩm thực quốc tế. Dưới đây là một số nhà hàng tại Cát Bà mà bạn có thể tham khảo:

• Quân Cát Bà Family: Đây là một nhà hàng hải sản nổi tiếng ở Cát Bà, được nhiều du khách yêu thích. Nhà hàng có không gian rộng rãi, sạch sẽ, và thoáng mát. Thực đơn của nhà hàng rất phong phú, có nhiều loại hải sản như tôm, cua, cá, sò, ốc… được chế biến theo nhiều cách khác nhau. Giá cả của nhà hàng cũng hợp lý, dao động từ 100.000đ đến 800.000đ/đĩa. 
• Marigold: Nếu bạn muốn thưởng thức một bữa ăn tinh tế và sang trọng, bạn có thể ghé thăm Marigold, một nhà hàng kiểu Âu nằm trên đường Trần Hưng Đạo. Nhà hàng có thiết kế hiện đại, lịch sự, và ấm cúng. Nhà hàng chuyên phục vụ các món ăn Âu như pizza, pasta, salad, steak… với chất lượng và hương vị tuyệt hảo. Nhà hàng cũng có nhiều loại rượu vang và cocktail để bạn lựa chọn. Giá cả của nhà hàng khá cao, từ 300.000đ đến 1.500.000đ/đĩa.
• Nhà Hàng Yummy: Đây là một nhà hàng kiểu Việt nằm gần bãi biển Cát Cò 3. Nhà hàng có không gian nhỏ nhưng ấn tượng với nhiều tranh vẽ và đồ trang trí độc đáo. Nhà hàng phục vụ các món ăn Việt truyền thống như phở, bún chả, bánh xèo… với hương vị ngon miệng và giá cả phải chăng. Nhà hàng cũng có các món ăn chay cho những ai muốn ăn nhẹ hoặc theo chế độ ăn uống đặc biệt. Giá cả của nhà hàng khoảng từ 50.000đ đến 300.000đ/đĩa. 

Gợi ý lịch trình du lịch tại Cát Bà

Ngày 1: Bạn có thể bắt đầu ngày của mình bằng cách ghé thăm bãi biển Cát Bà 2, nơi được coi là bãi biển đẹp nhất ở Cát Bà. Bạn có thể thuê đồ tắm nếu bạn không mang theo, và sau đó bạn có thể làm bất cứ điều gì bạn muốn trên bãi biển, như tắm nắng, bơi lội. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng bạn phải ra khỏi nước trước 6h30 chiều vì sau đó nước sẽ trở nên nguy hiểm. Sau khi tắm biển xong, bạn có thể đi bộ đến Pháo đài thần công để ngắm hoàng hôn tuyệt đẹp trên biển. Buổi tối, bạn có thể chọn một trong số nhiều nhà hàng và quán bar ở Cát Bà để ăn uống và giải trí.

Ngày 2: Bạn có thể tiếp tục khám phá Cát Bà bằng cách đi một chuyến du thuyền đến Vịnh Lan Hạ, nơi có những khung cảnh hùng vĩ và lãng mạn. Trên du thuyền, bạn có thể chèo thuyền kayak để vào những khu vực mà du thuyền không thể vào được. Một trong những điểm dừng chân là Đảo Khỉ, nơi bạn có thể gặp gỡ những chú khỉ dễ thương và lanh lợi. Bạn cũng có thể lặn với ống thở hoặc bơi ở đây. Khi trở về Cát Bà, bạn có thể thử một món hải sản độc đáo là “Tứ Hải”, là một loại cá tươi sống được chế biến theo cách riêng của người dân địa phương.

Ngày 3: Bạn có thể lựa chọn một trong hai lựa chọn sau để kết thúc chuyến đi của mình.

• Lựa chọn thứ nhất là đến thăm làng chài cổ Cái Bèo, một trong những làng chài lâu đời nhất Việt Nam. Bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu về cuộc sống, lịch sử và văn hóa của người dân làng chài, cũng như xem họ đánh bắt và chế biến cá.
• Lựa chọn thứ hai là đến công viên quốc gia Cát Bà, một khu bảo tồn thiên nhiên nổi tiếng với sự đa dạng sinh học và du lịch sinh thái. Bạn sẽ được chiêm ngưỡng những cảnh quan tuyệt vời của rừng, núi, và biển, cũng như gặp gỡ những loài động vật quý hiếm.

Đó là những thông tin cơ bản về Cát Bà mà bạn cần biết trước khi lên đường. Hy vọng bạn sẽ có một chuyến du lịch Cát Bà vui vẻ và ý nghĩa.