Nằm ẩn mình giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ của đảo Cát Bà (Hải Phòng), Hang Quân Y hiện lên như một chứng nhân lịch sử đầy bí ẩn và hấp dẫn. Không chỉ sở hữu vẻ đẹp hoang sơ với những thạch nhũ kỳ ảo, hang động này còn lưu giữ trong mình những câu chuyện hào hùng về một thời chiến đấu oanh liệt của dân tộc.

Vị trí hang Quân Y trên bản đồ Google Map

Hành trình khám phá Hang Quân Y Cát Bà sẽ đưa bạn ngược dòng thời gian, trở về với những năm tháng kháng chiến chống Mỹ ác liệt, đồng thời chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ mà thiên nhiên ban tặng cho nơi đây. Hãy cùng chúng tôi bước vào hành trình khám phá đầy thú vị này!

Hang Quân Y: Từ Bệnh viện Quân Y đến Điểm Du lịch

Nằm giữa lưng chừng núi trên trục đường xuyên đảo hướng về vườn quốc gia Cát Bà, cách thị trấn Cát Bà khoảng 7km, Hang Quân Y (hay còn được biết đến với cái tên hang Hùng Sơn) thuộc địa phận thôn Hải Sơn, xã Trân Châu. Sở dĩ có tên gọi là hang Hùng Sơn vì trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên xâm lược thời nhà Trần, có một vị tướng tên là Hùng Sơn đã về đây cùng quân và dân lập căn cứ để đánh giặc.

Trong thời gian kháng chiến chống mỹ cứu nước đảng và nhà nước ta đã lường trước được việc quân địch sẽ bắn phá miền Bắc nhằm cắt đứt chi viện cho miền Nam. Lý do chọn Cát Bà xây dựng căn cứ vì thời điểm đó là vì đảo Cát Bà là đầu cảng của Hải Phòng, nơi đây là điểm cứ trú của Hải quân 126, lực lượng chi viện cho chiến trường miền Nam trên con tàu không số.

Nhằm đối phó với chiến tranh phá hoại của Mỹ, quân và dân trong quần đảo Cát Bà đã tận dụng lợi thế tự nhiên của hang động có sẵn để xây dựng một bệnh viện dã chiến trong lòng núi đá vôi, làm nơi trú ẩn, tránh bom đạn cho người dân các xã, thị trấn xung quanh. Với vị trí thuận lợi và diện tích rộng hang Hùng Sơn được lựa chọn và được xây dựng cải tạo trong 2 năm (1963 – 1965). Vào tháng 8/1964, Mỹ cố tình gây hấn với Việt Nam dựa vào sự kiện Vịnh Bắc Bộ, khi đó hang hang Hùng Sơn đã chính thức đưa vào hoạt động và được đổi tên thành Hang Quân Y. Hang được sử dụng để chăm sóc thương binh, bệnh binh và hoạt động trong vòng 10 năm, từ 1965 đến 1975, sau khi chiến tranh chống Mỹ kết thúc.

Hang Quân Y được xây dựng hoàn toàn bằng bê tông cốt thép, dược quân và dân dịa phương vận chuyển bằng sức người để xây dựng. Mặc dù được xây dựng trong hang động, nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu của một bệnh viện dã chiến. Hang có chiều dài khoảng 200m được chia thành 3 tầng riêng biệt, gồm 17 – 20 phòng lớn nhỏ với tổng diện tích khoảng 2.000m2 và sức chứa tối đa 200 người trong thời kỳ chiến tranh. Tuy nhiên, trong những thời điểm cao điểm, sức chứa có thể lên đến 1000 – 2000 người. Đặc biệt, dù là bệnh viện tạm thời, nơi đây vẫn được trang bị đầy đủ các phòng chức năng như phòng mổ, phòng điều trị, phòng dưỡng bệnh…, đáp ứng được nhiều yêu cầu chữa trị cùng lúc.

Tầng 1: khu vực chính gồm 14 phòng chức năng.
Tầng 2: Khu vực chiếu phim và kiểm tra thể lực.
Tầng 3: Sảnh đón tiếp, phòng gác và phòng sĩ quan.

Trong thời kỳ kháng chiên hang quân y cũng như toàn bộ khu vực dân cứ cát bà chưa có điện lưới nên để đáp ứng các điều kiện cho việc chữa trị và sinh mà chỉ sử dụng đèn dầu. Vì nằm sâu trong lòng núi nên hang thường xuyên tối tăm, ẩm ướt và có nhiều muỗi. Đến năm 1970 – 1972, được Liên Xô hỗ trợ máy phát điện để sử dụng khi đó điều kiện sinh hoạt tại đây mơi được cải thiện.

Sau khi chiến tranh chống Mỹ kết thúc, bệnh viện dã chiến đặc biệt này đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình và toàn bộ thiết bị chuyên dụng đã được chuyển đi. Tuy nhiên, toàn bộ cấu trúc bên trong Hang Quân Y vẫn còn nguyên vẹn cho tới ngày nay. Vì địa thế vững chãi và an toàn nên người dân thường chọn đây làm nơi trú ẩn khi có bão lũ. Ngày nay, để đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch, chính quyền địa phương đã nâng cấp, cải tạo với nhiều hiện vật mổ phỏng thời kỳ kháng chiến và đưa điện lưới vào trong hang, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách tham quan, khám phá.

Để vào tham quan hang Quân Y, du khách cần phải mua vé vào cửa, với giá là 80.000 VNĐ/người lớn và 40.000 VNĐ/trẻ em (dưới 1,2m). Giá vé này đã bao gồm cả vé vào cổng Vườn quốc gia Cát Bà và vé vào hang Quân Y. du khách có thể mua vé tại quầy bán vé ở cổng Vườn quốc gia Cát Bà hoặc tại cửa hang Quân Y. .

Hang Quân Y mở cửa đón du khách tham quan vào lúc 8h00 và kết thúc vào lúc 17h00, áp dụng tất cả các ngày trong tuần. Mỗi ngày, hang Quân Y chỉ cho phép tối đa 500 du khách vào tham quan, với thời gian tối đa là 30 phút cho mỗi lượt. du khách nên đến sớm để tránh phải xếp hàng chờ đợi quá lâu.

Giá vé và giờ mở cửa hang Quân Y

Để chuyến đi khám phá hang động dã chiến này, việc tìm hiểu cách thức tham quan và chi phí vé vào cửa là bước chuẩn bị quan trọng. Dưới đây là thông tin chi tiết về hai phương án phổ biến giúp bạn lên kế hoạch cho hành trình trải nghiệm Hang Quân Y:

Cách 1: Tham quan tự túc

Với lựa chọn này, bạn sẽ tự di chuyển đến Vườn Quốc gia Cát Bà, nơi hang Quân Y Trang tọa lạc. Sau đó, bạn mua vé trực tiếp tại quầy để vào tham quan. Tuyến tham quan phổ biến bao gồm hang Quân Y và các điểm lân cận trong Vườn Quốc gia được quy định mức phí cụ thể theo Nghị quyết số 06/2024/NQ-HĐND của Hội đồng Nhân dân thành phố Hải Phòng, áp dụng từ ngày 01/08/2024. Chi tiết như sau:

Mua vé tham quan trực tiếp tại quầy: giá vé áp dụng cho tuyến tham quan có hang Quân Y (thường bao gồm cả rừng Kim Giao, đỉnh Ngự Lâm)
Người lớn: 80.000 VNĐ/người
Trẻ em: 40.000 VNĐ/người
Lưu ý: Hang Quân Y mở cửa đón khách hàng ngày từ 7h00 đến 17h00.

Cách 2: Tham gia tour du lịch (Đặc biệt là tour ngủ đêm trên Vịnh Lan Hạ – Cát Bà)

Nhiều hành trình khám phá Cát Bà, đặc biệt là các tour du thuyền ngủ đêm trên Vịnh Lan Hạ, thường kết hợp tham quan các điểm nổi bật trong Vườn Quốc gia, bao gồm cả hang Quân Y. Khi lựa chọn hình thức này, chi phí vé tham quan hang thường đã được tính gộp vào tổng chi phí của tour du lịch, mang lại sự tiện lợi cho du khách vì không cần lo lắng về việc mua vé lẻ. Đây là cách thức phù hợp cho những ai muốn có một chuyến đi được sắp xếp chu đáo với lịch trình và dịch vụ trọn gói. Để được tư vẫn ký đối với tour du thuyền có tham quan hang Quân Y vui lòng liên hệ với VDS Travel để được tư vấn kỹ

Xem thêm: Các tour du thuyền tham quan Vịnh Lan Hạ

Khám phá Hang Quân Y

Hang có 2 cửa vào chính ở phía Đông và phía Tây. Lối lên hang ban đầu được xây dựng là kiểu thang gỗ cơ động để có thể dễ dàng tháo dỡ hoặc phá hủy khi có báo động quân địch đang đổ bộ vào, qua đó bảo mật được vị trí hang cũng như bảo đảm an toàn cho những người bên trong. Cầu thang đã được sửa chữa rất nhiều lần, song vẫn được làm bằng gỗ nhằm giữ nguyên ý nghĩa lịch sử.

Cửa vào hang Quân Y-vẫn được giữ nguyên giáng vẻ hoang sơ với núi rừng và các khối thạch nhũ

Các-khổi-măng-và-nhũ-đá-khổng-lồ-tại-Hang-Quân-Y — Các khổi măng và nhũ đá khổng lồ tại Hang Quân Y

Bước qua các bậc thang, du khách sẽ bắt gặp 1 cánh cửa sắt kiên cố có độ dày ước chừng 15 cm với 4 chốt sắt phụ và 1 chốt chính và chỉ có thể mở được từ bên trong . Điều đặc biệt là cánh cửa này được gia công cố định bằng thép dày vô cùng kiên cố có chức năng chống đạn , tên lửa B40 của địch. Tám cửa này là một trong những vật dụng được Liên Xô tài trợ và nó có một điểm đặc biệt là bề mặt bên ngoài được thiết kế cong gồ lên để nếu đạn bắn vào thì sẽ bị văng sang hai bên.

Tấm cửa thép do Liên Xô tài trợ — Tấm cửa sắt do Liên Xô tài trợ

Hang Quân Y có chiều dài khoảng 200m và du khách sẽ mất khoảng 30 phút để tham quan toàn bộ hang động. Trải qua 60 năm, hang đã được cải tạo nhiều để phục vụ du lịch nhưng về cơ bản vẫn giữ nguyên được nét nguyên sơ vốn có. Hiện tại, hang có 3 tầng nhưng chỉ có tầng 1 và 2 được phép khai thác du lịch. Tầng 3 do địa hình trơn trượt, không đảm bảo an toàn nên chưa được đưa vào phục vụ du khách.

Ngay khi vượt qua tấm cửa vững chắc thì chào đón du khách sẽ là một hành lang sâu hun hút của một bệnh viện dã chiến hoành tráng. Vì hang động đã được cải tạo lại phù hợp với hoạt động du lịch nên nơi đây hệ thống ánh sáng đã được lắp đặt cẩn thận để phục vụ cho việc đi lại. Căn phòng đầu tiên du khách sẽ bắt gặp đó là phòng trực ban, phòng này có nhiều vụ canh trừng vầ liên lạc giữa người ngoài và bên trong hang.

Khu vực hàng lang đã được kéo điện để đáp ứng nhu cầu ttham quan của khách du lịch

Tiếp đến là phòng hậu cần, nơi xưa kia từng đặt bếp Hoàng Cầm với hệ thống ống dẫn khói thông minh xuống lòng đất. Thiết kế này giúp việc nấu nướng diễn ra bí mật, không bị địch phát hiện qua khói bếp. Tuy nhiên, sau chiến tranh, bếp Hoàng Cầm đã bị gỡ bỏ và hiện tại chưa được phục dựng

Vì tầng 1 được thiết kế làm nơi cưu chữa nên tại đây sẽ được bố trí một căn phòng nhỏ có chức năng làm kho thuốc, nơi cất dữ các dược phẩm, dụng cụ y tế nhằm phục vụ chưa trị cho thương bệnh binh ở trong bệnh viện. Bên cạnh đó là các phòng điều trị, phòng này được chia thành hai loại: phòng chữa trị nhẹ và phòng chữa trị nặng, phục vụ cho các mức độ thương vong khác nhau. Hiện tại, hang Quân Y có tổng cộng 6 phòng điều trị.

Đi tiếp vào bên trong, du khách sẽ đến một căn phòng lớn nhất tầng 1. Nơi đây từng được sử dụng làm phòng họp kiêm phòng giao ban hoặc phòng hội chẩn cho các bác sĩ trong bệnh viện dã chiến. Tại đây khi quân ta phát hiện máy bay địch, thông tin sẽ được liên lạc ra bên ngoài thông qua máy 2W do Liên Xô tài trợ. Loại máy này có khả năng liên lạc trong phạm vi 500 – 1000m.

máy-2W-có-khả-năng-liên-lạc-trong-phạm-vi-500-1_000m-đây-là-một-thiết-bị-liên-lạc-do-Liên-Xô-tài-trợ — Máy 2W có khả năng liên lạc trong phạm vi 500 1000m đây là một thiết bị liên lạc do Liên Xô tài trợ được bộ đội ta sử dụng trong liên lạc cảnh giới

Đặc biệt, căn phòng này còn là nơi giao lưu văn nghệ, múa hát giữa y bác sĩ và nhân dân trên đảo trong các dịp lễ hội. Phòng có sức chứa khoảng 40 người. Dọc theo hành lang hang Quân Y, du khách sẽ thấy những bức ảnh được treo trên tường, tái hiện lại hình ảnh sinh hoạt, chiến đấu của quân và dân ta trong thời kỳ kháng chiến, giúp du khách hình dung rõ nét hơn về không khí thời đó.

Ngay lối cầu thang lên tầng 2 là phòng bể nước, căn phòng áp cuối của tầng 1. Phòng này được thiết kế đặc biệt với lối thông lên tầng 2, vừa để đề phòng địch tiến vào, vừa tạo lối thoát hiểm, đồng thời cũng là vị trí để phản công bất ngờ nếu có điều kiện cho phép.

Các loại phòng ở tầng 1

Số thứ tự	Tên phòng tại tầng 1
1	Phòng nghỉ bác sĩ mổ
2	Phòng bệnh nhân
3	Phòng mổ cấp cứu
4	Phòng phục hồi chức năng
5	Hội trường
6	Phòng cấp thuốc
7	Phòng bảo quản thuốc
8	Phòng nghỉ bác sĩ
9	Bể nước sinh hoạt
10	Phòng vệ sinh
11	Phòng tắm
12	Phòng đón tiếp
13	Phòng bếp
14	Phòng gác

Tầng 2 của Hang Quân Y là không gian rộng nhất, có sức chứa từ 200-300 người. Nơi đây được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Trong thời chiến, tầng 2 vừa là nơi phục hồi chức năng cho thương bệnh binh sau khi điều trị, vừa là nơi tập luyện sức khỏe hàng ngày. Với không gian rộng rãi thì thỉnh thoảng, các đoàn văn công từ thành phố về đây biểu diễn văn nghệ, chiếu phim phục vụ tinh thần cho bệnh binh, y bác sĩ và người dân địa phương.

Phòng hội trường cũng là căn phòng rộng nhất tại Hang Quâng Y

Tại Hang Quân Y hệ thống nhũ đã kỳ ảo cũng là một điểm nhấn ấn tượng đối với khách tham quan

Địa hình tầng 2 khá mấp mô, được tận dụng làm nơi tập luyện, kiểm tra thể lực cho bộ đội. Đặc biệt, tầng 2 còn có một vị trí rất thấp, xưa kia bộ đội ta đã dựa vào địa hình này để luyện tập bò, trườn.

Để đảm bảo an toàn, tầng 2 được thiết kế một đường thoát hiểm bí mật dành cho thương bệnh binh và y bác sĩ, giúp họ thoát ra ngoài trong trường hợp hang bị địch tấn công. Ngoài ra, từ tầng 2 lên tầng 3 – nơi tổ chức các cuộc họp quan trọng của quân đội – còn có một lối đi bí mật khác. Hiện nay, một số lối thoát hiểm đã bị lấp lại để đảm bảo an toàn cho du khách khi tham quan.

Con tầng 3 được thiết kế một lối thoát hiểm khẩn cấp dẫn ra sườn núi bên cạnh và một phòng họp bí mật dành cho chỉ huy quân sự. Tuy nhiên ngay sau khi chiến tranh kết thúc, cửa phòng này đã bị bịt kín vì lý do bí mật quân sự và hiện tại tầng 3 không được đưa vào khai thác du lịch.