Sá Sùng

Sá Sùng

Sá Sùng là còn gì?

Sá Sùng là một loại hải sản có hình dạng giống giun, thuộc ngành Sá Sùng, có tên khoa học là Sipunculus nudus. Tên gọi của loài này có thể khác nhau tùy theo từng vùng, như sa trùng, đồn đột, giun biển, địa sâm…  Khi chúng còn tươi thường có độ dài từ 5 đến 10 cm, đường kính từ 1 đến 2 cm và cân nặng từ 10 đến 20 g.

Sá Sùng có nhiều đặc điểm và tập tính độc đáo như:

  • Da của chúng có khả năng thay đổi theo môi trường, trên da có nhiều lỗ nhỏ để lọc nước và lấy thức ăn. Lỗ nhỏ này còn có chức năng giúp chúng điều chỉnh áp suất khi sống ở các độ sâu khác nhau.
  • Sá sùng có bộ ruột chỉ gồm một đường ống dài từ đầu đến cuối và không có tim, gan, phổi. Chúng thở bằng da và không cần lên mặt nước để lấy oxy. Chúng có hệ thần kinh phân bố khắp cơ thể và hệ cơ giúp chúng co giãn.
  • Sá sùng là một loài lưỡng cư nên chúng có khả năng sống dưới nước và vừa có khả năng sống trên cạn. Ngoai ra chúng còn có khả năng chịu được nhiệt độ cao và mặn của nước biển, nhưng không thích nước ngọt. Khi sống trên cạn, chúng đào hang trong cát hoặc đất để tránh khô héo . Khi sống dưới nước, chúng bám vào các vật thể như san hô, đá hoặc rong biển để tránh bị sóng cuốn trôi .
  • Sá sùng có khả năng tự cắt bớt phần thân khi bị kẹt hoặc bị tấn công bởi kẻ thù là mộ trong những đặc tính thú vị của chúng. Phần thân bị cắt có thể phục hồi lại nếu vết cắt ở xa miệng.
  • Sá sùng là một loài lưỡng tính, có thể tự thụ tinh hoặc giao phối với nhau. Chúng sinh sản bằng cách đẻ trứng hoặc bằng cách mọc nhánh
  • Sá sùng thường sống ở những bãi cát ven biển nơi thủy triều lên xuống. Chúng ăn các loại thực vật và động vật nhỏ trong cát bằng cách dùng miệng hút vào. Chúng có thể chịu được nhiệt độ cao và mặn của nước biển, nhưng không thích nước ngọt. Chúng cũng có thể chịu được sự ô nhiễm của môi trường, nhưng sẽ bị ảnh hưởng nếu bị độc tố hoặc kim loại nặng.

Sá Sùng là một loại hải sản quý hiếm và có nhiều công dụng trong ẩm thực và y học. Chúng chứa nhiều protein, khoáng chất (như canxi, magie, sắt, kẽm…), vitamin (như A, B1, B2, B6, C…) và axit amin (như lysin, metionin, tryptophan…). Chúng có tác dụng bồi bổ cơ thể, cải thiện sinh lý, thanh nhiệt cơ thể, cải thiện bệnh phụ khoa, giúp trẻ phát triển toàn diện hơn…

Sá sùng thường sống ở những bãi cát ven biển nơi thủy triều lên xuống thường xuyên và tạo ra những doi cát. Loài vật này xuất hiện nhiều nhất ở các vùng biển của tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt là đảo Quan Lạn. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm thấy sá sùng ở vùng biển có cát pha ở vịnh Bắc Bộ, Côn Đảo, Nha Trang

Giá của Sá Sùng

Giá của sá sùng phụ thuộc vào kích cỡ, chất lượng và mùa vụ. Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá trung bình của sá sùng tươi ở Quảng Ninh vào năm 2020 là khoảng 1.500.000 đồng/kg. Giá của sá sùng khô cao hơn nhiều so với sá sùng tươi, có thể lên đến 5.000.000 đồng/kg. Tuy nhiên, giá cả cũng có thể dao động theo thời điểm và khu vực khai thác.

Sá Sùng tươi
Sá Sùng tươi

Sá sùng tươi: Loại sá sùng này được đánh bắt trực tiếp tại biển, chưa qua sơ chế và có mức giá khoảng 500.000 đồng/kg. Sá sùng tươi có hình dạng giống giun đất, có màu trắng, xanh hoặc nâu, có chiều dài từ 10 đến 20 cm. Sá sùng tươi có vị ngọt tự nhiên và dai dai khi ăn. Sá sùng tươi có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon như canh chua, xào tỏi ớt, rang muối…

Sá sùng khô cơ bản: Loại sá sùng đã được phơi khô, kích thước vừa phải và có mức giá khoảng 1.800.000 – 2.400.000 đồng/kg. Sá sùng khô cơ bản có hình dạng cong queo, có màu vàng nhạt hoặc nâu đỏ, có chiều dài từ 5 đến 10 cm. Sá sùng khô cơ bản có vị ngọt thanh và mùi hương đặc trưng khi ngâm nước hoặc hấp nóng.

Sá Sùng khô
Sá Sùng khô

Sá sùng khô cao cấp: Loại sá sùng này thường to, chắc khỏe, màu sắc đẹp mắt, đã qua phơi khô và có mức giá khoảng 4.000.000 – 5.500.000 đồng/kg. Sá sùng khô cao cấp có hình dạng thẳng và căng tròn, có màu vàng óng hoặc nâu đậm, có chiều dài từ 10 đến 15 cm. Sá sùng khô cao cấp có vị ngọt đậm và thơm lừng khi ngâm nước hoặc hấp nóng.

Sá sùng Quảng Ninh: Sá sùng Quảng Ninh là một loại sá sùng đặc sản của vùng biển miền Bắc, được nhiều người ưa chuộng và săn lùng. Sá sùng Quảng Ninh có màu trắng tự nhiên, thân mình dày, khi ăn thì mang vị thanh, ngọt nước và không hề tanh. Sá sùng Quảng Ninh thường có mức giá khoảng 2.000.000 – 5.000.000 đồng/kg, tùy theo kích cỡ và chất lượng.

Sá sùng Nha Trang, Phú Quốc: Sá sùng Nha Trang, Phú Quốc là một loại sá sùng phổ biến ở vùng biển miền Nam, được nhiều người yêu thích và lựa chọn. Sá sùng vùng này thường mang màu sẫm hơn, khi thưởng thức vẫn sẽ thấy vị ngọt ngon nhưng vẫn nếm được một chút vị hơi tanh. Sá sùng Nha Trang, Phú Quốc thường có mức giá khoảng 2.000.000 – 3.000.000 đồng/kg, tùy theo kích cỡ và chất lượng.

Các lưu ý khi chọn mua Sá Sùng

Bông Thùa và Sá Sùng
Phân biệt Bông Thùa (trải) và Sá Sùng (phải)
  • Bạn nên chọn mua sá sùng tươi hoặc khô, tránh mua sá sùng đã qua chế biến như đóng hộp, ướp muối, ướp gia vị… vì có thể bị pha trộn hoặc bảo quản không đúng cách. Sá sùng tươi hoặc khô có lợi thế là giữ được hương vị tự nhiên, ngọt ngào và dai của thịt, cũng như dễ dàng kiểm tra chất lượng.
  • Bạn nên xem kỹ phần bên ngoài của sá sùng để nhận biết chất lượng. Sá sùng tươi thường có màu nâu đỏ, thân dày, mập và thân ngắn. Khi bị bắt lên khỏi mặt biển, chúng thu mình lại, tròn như một quả bóng, cái miệng bé như lỗ van bơm hơi. Bạn có thể dùng tay bóp nhẹ để kiểm tra độ săn chắc của chúng. Sá sùng khô cao cấp thường có màu vàng óng hoặc nâu đỏ, thân dày, dai và có mùi thơm đặc trưng. Bạn có thể dùng tay kéo nhẹ để kiểm tra độ dai của chúng. Bạn nên tránh những con sá sùng có màu xanh nhạt, xám xịt, thân mảnh, rách hay nứt, có mùi tanh hoặc hóa chất.
  • Bạn nên phân biệt sá sùng với bông thùa, một loại hải sản giống sá sùng nhưng không có giá trị dinh dưỡng cao. Bông thùa thường có màu trắng ngà, thân dài và mềm hơn so với sá sùng. Bông thùa không có đường ruột và không có hương vị gì đặc biệt. Bạn có thể dùng tay bóp nhẹ để kiểm tra độ dai của chúng.
  • Sá Sùng ngon nhất là loại được bắt tại vùng biển Quảng Ninh như Cô Tô, Quan Lạn.

Cách bảo quản Sá Sùng

Sá sùng là một loại hải sản quý hiếm và có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, để bảo quản được sá sùng lâu dài, bạn cần phải biết cách làm sạch và lưu trữ đúng cách.

Bảo quản Sá Sùng đúng cách
Bảo quản Sá Sùng đúng cách

Để bảo quản sá sùng khô, bạn có thể làm theo các bước sau:

  • Bước 1: Sau khi mua về, bạn nên kiểm tra kỹ chất lượng của sá sùng khô, loại bỏ những con bị rách, bị mốc hoặc có mùi hôi .
  • Bước 2: Bạn nên cho sá sùng khô vào túi nilon, buộc chặt lại rồi để ở nơi thoáng mát và khô ráo . Bạn cũng có thể dùng máy hút chân không để hút không khí trong túi nilon và làm cho túi nilon co lại ôm sát vào sá sùng. Việc này giúp ngăn chặn không khí xâm nhập vào trong túi nilon và gây ra hiện tượng oxi hóa.
  • Bước 3: Bạn nên để túi nilon chứa sá sùng khô trong ngăn đông tủ lạnh . Nhiệt độ lạnh giúp giữ được độ tươi ngon của sá sùng khô và ngăn chặn vi khuẩn phát triển. Bạn cũng nên ghi nhãn thời gian mua và bảo quản để theo dõi hạn sử dụng của sản phẩm. Theo cách làm này bạn có thể bảo quản được 6 – 9 tháng.
  • Bước 4: Khi muốn dùng, bạn nên lấy ra từ tủ lạnh và để cho tự nhiên tan đông . Sau đó, bạn nên ngâm nước ấm khoảng 15-20 phút để làm cho sá sùng khô trở lại trạng thái ban đầu . Bạn cũng có thể hấp nóng trong lò vi sóng hoặc trong nồi cơm điện để làm cho sá sùng khô mềm và thơm hơn.

Để bảo quản sá sùng tươi, bạn có thể làm theo các bước sau:

  • Bước 1: Sau khi mua về, bạn nên làm sạch sá sùng tươi bằng cách cắt bỏ phần vòi chứa nhiều cát, rửa sạch với nước muối hoặc nước chanh để khử mùi tanh, sau đó để ráo nước . Bạn có thể xem thêm cách làm sạch sá sùng tại
  • Bước 2: Bạn nên cho sá sùng tươi vào túi nilon kín hoặc vào hộp kín và để trong ngăn đông tủ lạnh . Nhiệt độ lạnh giúp giữ được độ tươi ngon của sá sùng tươi và ngăn chặn vi khuẩn phát triển. Bạn cũng nên ghi nhãn thời gian mua và bảo quản để theo dõi hạn sử dụng của sản phẩm. Thường bạn nên sử dụng hết trong vòng 2 -3 ngày.
  • Bước 3: Khi muốn dùng, bạn nên lấy ra từ tủ lạnh và để cho tự nhiên tan đông . Sau đó, bạn nên rửa lại với nước lạnh để loại bỏ những cặn bẩn còn sót lại . Bạn cũng có thể luộc nhanh trong nước sôi để làm cho sá sùng tươi săn chắc và dễ chế biến hơn.

Các món ăn được chế biên từ Sá Sùng

Các món ăn được chế biến từ sá sùng rất đa dạng và ngon miệng. Bạn có thể chế biến sá sùng tươi hoặc khô, tùy theo sở thích và nguyên liệu có sẵn. Dưới đây là một số gợi ý cho bạn:

1. Sá sùng nướng

Đây là món ăn đơn giản nhưng hấp dẫn, chỉ cần rửa sạch sá sùng tươi, cho vào vỉ nướng trên lửa than hoa hoặc than củi, nướng cho đến khi da chúng nứt ra và thịt chín vàng. Bạn có thể ăn kèm với muối tiêu chanh hoặc tương ớt để tăng thêm vị ngon. Món này có vị ngọt của thịt sá sùng, hòa quyện với vị béo của mỡ và vị thơm của khói. Món này cũng rất giàu protein, canxi và sắt.

Sá Sùng nướng
Sá Sùng nướng

2. Sá sùng rang muối

Đây là món ăn khô giòn, thích hợp để nhâm nhi hay làm mồi nhậu. Bạn cần cắt bỏ phần vòi của sá sùng khô, rửa sạch và để ráo nước. Sau đó, bạn cho vào chảo nóng để thân nở ra và cát rơi ra. Bạn dùng tay xát đều để loại bỏ phần bụi bẩn và cát còn sót lại. Tiếp theo, bạn cho ít dầu vào chảo, phi thơm tỏi băm, cho sá sùng vào xào đều với muối, tiêu và ớt bột. Bạn xào cho đến khi sá sùng khô và giòn. Món này có vị mặn của muối, cay của ớt và tỏi, giòn của thịt sá sùng. Món này cũng rất giàu chất xơ và khoáng chất.

Sá Sùng rang muối
Sá Sùng rang muối

3. Sá sùng hấp lá lốt

Đây là món ăn thanh mát và bổ dưỡng, có vị ngọt của sá sùng và thơm của lá lốt. Bạn cần rửa sạch sá sùng tươi, ngâm trong nước ấm khoảng 15 phút để chúng thải cát ra. Bạn có thể dùng tay bóp nhẹ để giúp quá trình này nhanh hơn. Sau khi làm sạch, bạn lấy lá lốt rửa sạch và lau khô, cuộn từng con sá sùng vào lá lốt và xếp vào nồi hấp. Bạn hấp khoảng 15 phút cho đến khi lá lốt chuyển sang màu xanh nhạt. Món này có vị ngọt và dai của thịt sá sùng, hòa quyện với vị thơm và bùi của lá lốt. Món này cũng rất giàu vitamin C và A.

Sá Sùng hấp lá Lốt
Sá Sùng hấp lá Lốt

4. Sá sùng xào rau cải

Đây là món ăn thanh đạm và giàu chất xơ, có vị ngọt của sá sùng và giòn của rau cải. Bạn cần rửa sạch và cắt khúc rau cải, phi thơm tỏi băm trong chảo dầu nóng, cho rau cải vào xào chín mềm. Bạn nêm gia vị vừa ăn với muối, tiêu, đường và nước mắm. Bạn cho sá sùng khô đã làm sạch vào xào đều với rau cải. Món này có vị ngọt 

Sá Sùng xào rau cải
Sá Sùng xào rau cải

Trả lời