Khám phá Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn

Nằm trên địa bàn huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh, Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng là một trong những khu rừng đặc dụng có tính đa dạng sinh học cao, là khu vực điển hình của hệ sinh thái rừng kín, có diện tích rừng tự nhiên tập trung lớn nhất vùng Đông Bắc với nhiều loài động vật, thực vật quý hiếm. Đây cũng là một điểm đến hấp dẫn cho những du khách yêu thích khám phá, chinh phục thử thách thiên nhiên.

Xem thêm: Du lịch Hoành Bồ

Giới thiệu chung về khu bảo tồn

Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng được thành lập theo Quyết định số: 1672/QĐ-UB ngày 22/5/2002 của UBND tỉnh Quảng Ninh với diện tích tự nhiên hiện nay là 15.637,7 ha, nằm trọn trong địa phận 5 xã Đồng Sơn, Kỳ Thượng, Đồng Lâm, Vũ Oai, Hoà Bình sát với đường dông núi cao ranh giới với huyện Ba Chẽ và thành phố Cẩm Phả. Mục tiêu của khu bảo tồn là bảo vệ môi trường sinh thái, phục vụ giáo dục, nghiên cứu khoa học, du lịch sinh thái, cung cấp lâm sản, nguồn dược liệu quý và là nơi lưu giữ, bảo tồn các nguồn gen quý, mẫu chuẩn hệ sinh thái có giá trị trong nước cũng như trên thế giới. Cơ quan quản lý khu bảo tồn là UBND tỉnh Quảng Ninh.

Khí hậu ở Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng tương đối ôn hòa, nhiệt độ không khí trung bình năm 23°C, lượng mưa trung bình năm 2000-2400mm, độ ẩm trung bình năm là 80%. Khí hậu ở khu bảo tồn có sự chuyển tiếp giữa khí hậu nhiệt đới gió mùa và khí hậu ôn đới ẩm. Có hai mùa rõ rệt: mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 và mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10.

Cảnh quan tự nhiên của khu bảo tồn Đồng Sơn – Kỳ Thượng là một sự kết hợp hài hòa giữa màu xanh của những cánh rừng tự nhiên và màu xanh của nước trong các khe, suối, thác nước. Những dòng nước chảy qua các tảng đá lớn, tạo ra những tiếng róc rách vang lên giữa không gian yên tĩnh của núi rừng. Những đỉnh núi cao quanh năm mây phủ như Thiên Sơn, Am Váp, Đồng Trà, Khe Ru, Ngọn Mo… là những thử thách hấp dẫn cho những du khách thích phiêu lưu và chinh phục thiên nhiên. Từ đỉnh Thiên Sơn, cao nhất của khu bảo tồn với độ cao 1.096m so với mực nước biển, du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh khu bảo tồn.

Ngoài ra, khu bảo tồn còn có nhiều điểm du lịch sinh thái khác như: Thác Bạc – một thác nước cao khoảng 30m, rộng khoảng 10m, nước chảy từ trên xuống tạo thành một bức màn bạc lấp lánh; Thác Đồng – một thác nước cao khoảng 20m, rộng khoảng 5m, nước chảy từ trên xuống tạo thành một dòng suối trong xanh; Hang Tiên – một hang động có chiều dài khoảng 200m, rộng khoảng 10-15m, có nhiều hình thù đá vôi kỳ thú; Hang Cọp – một hang động có chiều dài khoảng 100m, rộng khoảng 5-10m, có nhiều dấu tích của cọp và các loài động vật hoang dã khác… Du khách có thể khám phá những điểm du lịch này bằng cách đi bộ hoặc đi xe máy theo các con đường mòn trong rừng.

Để đến với khu bảo tồn Đồng Sơn – Kỳ Thượng, du khách có thể đi theo hai hướng: từ Hà Nội đi theo quốc lộ 18A qua thành phố Uông Bí rồi rẽ vào quốc lộ 279 đi theo hướng Ba Chẽ hoặc từ Hạ Long đi theo quốc lộ 18A qua thành phố Cẩm Phả rồi rẽ vào quốc lộ 279 đi theo hướng Ba Chẽ. Từ quốc lộ 279, du khách có thể đi vào các xã Đồng Sơn, Kỳ Thượng, Đồng Lâm để tiếp cận khu bảo tồn.

Sự đa dạng sinh học của khu bảo tồn

Khu Bảo Tồn Thiên Nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng có đa dạng sinh học rất phong phú và đặc sắc, với nhiều loài động vật, thực vật quý hiếm và đặc hữu, trong đó có nhiều loài nằm trong sách đỏ Việt Nam và quốc tế. Theo điều tra của các nhà khoa học, khu bảo tồn hiện có 56 loài thú, trong đó, có 16 nằm trong Sách đỏ của Liên minh Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên nhiên (IUCN); 135 loài chim, có 12 loài nằm trong sách đỏ của IUCN; 31 loài bò sát, có 8 loài nằm trong Sách đỏ của IUCN và 22 loài ếch nhái khác. Đặc biệt, nằm trong hệ động vật phong phú, khu bảo tồn có 2 loài đặc hữu là thằn lằn cá sấu (Shinisaurus crocodilurus) và cá cóc Việt Nam (Paramesotriton deloustali).

Đối với nhóm thực vật thân gỗ, khu bảo tồn có 546 loài, thuộc 332 chi của 97 họ khác nhau. Đối với nhóm thực vật thân thảo, khu bảo tồn cũng rất phong phú với tổng 617 loài, thuộc 380 chi của 119 họ. Cùng với đó, Khu Bảo tồn Đồng Sơn – Kỳ Thượng có 64 loài thực vật quý hiếm thuộc 52 chi, 38 họ, trong đó, có 43 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam; 31 loài được ghi trong Danh lục đỏ của IUCN. Bên cạnh đó, trong Khu bảo tồn với nhiều cây thuốc, trong đó, có nhiều loài cây thuốc quý hiếm, với 428 loài cây thuốc mọc tự nhiên, thuộc 330 chi, 125 họ khác nhau.

Giá trị du lịch sinh thái của khu bảo tồn

Cùng với giá trị đa dạng sinh học về động vật, thực vật quý hiếm, khi đến với khu bảo tồn Đồng Sơn – Kỳ Thượng, du khách còn được khám phácảnh quan tự nhiên, với màu xanh của những cánh rừng tự nhiên, cùng với hệ thống khe, suối, thác nước hùng vĩ mang vẻ đẹp say đắm lòng người. Với độ cao gần tương tự với đỉnh chùa Đồng trên dãy núi Yên Tử, đỉnh Thiên Sơn nằm ở độ cao 1.096m so với mực nước biển, đây là đỉnh cao nhất của khu bảo tồn. Tiếp đó là các đỉnh núi cao quanh năm mây phủ như: Am Váp (1.051m), Đồng Trà (889m), Khe Ru (826m), Ngọn Mo (852,5m)… là những đỉnh cao thu hút đối với những du khách thích khám phá, chinh phục thử thách thiên nhiên.

Ngoài ra, khu bảo tồn còn có nhiều điểm du lịch sinh thái khác như: Thác Bạc – một thác nước cao khoảng 30m, rộng khoảng 10m, nước chảy từ trên xuống tạo thành một bức màn bạc lấp lánh; Thác Đồng – một thác nước cao khoảng 20m, rộng khoảng 5m, nước chảy từ trên xuống tạo thành một dòng suối trong xanh; Hang Tiên – một hang động có chiều dài khoảng 200m, rộng khoảng 10-15m, có nhiều hình thù đá vôi kỳ thú; Hang Cọp – một hang động có chiều dài khoảng 100m, rộng khoảng 5-10m, có nhiều dấu tích của cọp và các loài động vật hoang dã khác…

Để đến với khu bảo tồn Đồng Sơn – Kỳ Thượng, du khách có thể đi theo hai hướng: từ Hà Nội đi theo quốc lộ 18A qua thành phố Uông Bí rồi rẽ vào quốc lộ 279 đi theo hướng Ba Chẽ hoặc từ Hạ Long đi theo quốc lộ 18A qua thành phố Cẩm Phả rồi rẽ vào quốc lộ 279 đi theo hướng Ba Chẽ. Từ quốc lộ 279, du khách có thể đi vào các xã Đồng Sơn, Kỳ Thượng, Đồng Lâm để tiếp cận khu bảo tồn.

Các hoạt động trải nghiệm tại khu bảo tồn

Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá và tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên. Tại đây, du khách có thể tham gia nhiều hoạt động du lịch hấp dẫn và thú vị, như:

• Leo núi và chinh phục các đỉnh cao: Đây là hoạt động dành cho những du khách thích phiêu lưu và thử thách bản thân. Từ các đỉnh cao như Thiên Sơn, Am Váp, Đồng Trà, Khe Ru, Ngọn Mo… du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh khu bảo tồn và vịnh Hạ Long, một trong những kỳ quan thiên nhiên của thế giới. Đồng thời, du khách cũng có thể tận hưởng không khí trong lành và mát mẻ của núi rừng, cảm nhận sự hùng vĩ và tươi đẹp của thiên nhiên.
• Khám phá các thác nước hùng vĩ: Đây là hoạt động dành cho những du khách thích nghe tiếng nước róc rách và tắm mát trong các dòng suối. Các thác nước như Thác Bạc, Thác Đồng, Thác Bào… là những điểm du lịch sinh thái đẹp mắt và hấp dẫn trong khu bảo tồn. Du khách có thể chụp ảnh, ngắm cảnh hoặc tắm mát trong các dòng nước trong xanh và mát lạnh.
• Tham quan các hang động kỳ thú: Đây là hoạt động dành cho những du khách thích chiêm ngưỡng những hình thù đá vôi độc đáo và tìm hiểu về cuộc sống của các loài động vật hoang dã. Các hang động như Hang Tiên, Hang Cọp… là những điểm du lịch sinh thái có giá trị khoa học và văn hóa cao trong khu bảo tồn. Du khách có thể khám phá những hang động này bằng cách đi bộ hoặc đi xe máy theo các con đường mòn trong rừng.
• Trải nghiệm văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số: Đây là hoạt động dành cho những du khách thích tìm hiểu về văn hóa và lịch sử của các dân tộc sinh sống trong khu bảo tồn. Du khách có thể ghé thăm các làng xóm của người Dao, Tày, Nùng… để giao lưu, học hỏi và trải nghiệm cuộc sống của họ. Du khách cũng có thể thưởng thức các món ăn đặc sản và tham gia các lễ hội truyền thống của các dân tộc này.