Đình Lục Nà

Đình Lục Nà là một ngôi đình cổ nằm ở thôn Bản Cáu, xã Lục Hồn, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh. Đây là ngôi đình duy nhất hiện nay ở huyện Bình Liêu và là di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận vào năm 2005. Đình Lục Nà có lịch sử lâu đời, được xây dựng từ thời kỳ Hậu Lê, có quy mô lớn và kiến trúc độc đáo. Ngôi đình gồm 5 gian, cột gỗ tròn có đường kính 40 – 50cm, tường xây gạch địa phương, mái lợp ngói âm dương. Trong đình có nhiều vật phẩm trang trí và thờ cúng mang giá trị văn hoá và nghệ thuật cao, như bàn thờ, tượng thần hoàng làng, tranh dân gian, câu đối, biển hiệu…

Đình Lục Nà là nơi thờ thần hoàng làng là ông Hoàng Cần, một vị tướng quân người Tày, một vị anh hùng dân tộc đã có công lao rất lớn trong cuộc chiến đấu đánh bại giặc phương Bắc đến xâm lăng đất nước ta vào thế kỷ XVII. Theo sự tích kể lại, Hoàng Cần là người con trai thông minh tuấn tú, sức vóc cường tráng của một gia đình người Tày ở vùng Đông Bắc Tân Yên (Bình Liêu ngày nay). Khi giặc từ phương Bắc kéo đến xâm lược, gây nên bao cảnh tang tóc đau thương cho nhân dân trong vùng, Hoàng Cần không cam tâm chịu nhục dưới ách cai trị tàn bạo nên đã bí mật hội tụ trai làng, ngày đêm luyện tập võ nghệ. Chờ thời cơ thuận lợi tới, Hoàng Cần dấy binh đánh vào căn cứ giặc. Với chiếc gậy tre trong tay “tả xung hữu đột”, ông đã làm cho quân giặc bạt vía kinh hồn. Sau khi giành được chiến thắng, Hoàng Cần đã được nhân dân trong vùng kính trọng và thờ phụng như một vị thần hoàng làng.

Hằng năm, Đình Lục Nà bắt đầu khai hội từ ngày 16 tháng Giêng âm lịch và kéo dài trong 3 ngày. Đây là một trong những lễ hội truyền thống tiêu biểu của huyện Bình Liêu và tỉnh Quảng Ninh. Lễ hội không chỉ là dịp để nhân dân trong vùng và du khách xa gần về đây để tưởng nhớ công lao của ông Hoàng Cần mà còn là dịp để du khách khám phá văn hóa và phong tục của người Tày ở Bình Liêu. Trong lễ hội có nhiều hoạt động văn nghệ, thể thao, vui chơi giải trí hấp dẫn, như lễ cúng tế, lễ rước kiệu, hát then, đánh đu, kéo co, bắn nỏ, đá cầu, chơi cờ… Đình Lục Nà là một điểm đến lý tưởng cho du khách muốn khám phá văn hóa và lịch sử của huyện Bình Liêu.

Kiến trúc của Đình Lục Nà

Đình Lục Nà có kiến trúc độc đáo và đậm chất dân gian. Ngôi đình gồm 5 gian, cột gỗ tròn có đường kính 40 – 50cm, tường xây gạch địa phương, mái lợp ngói âm dương. Gian giữa là nơi thờ thần hoàng làng Hoàng Cần, hai bên là nơi thờ các vị thần khác. Trong đình có nhiều vật phẩm trang trí và thờ cúng mang giá trị văn hoá và nghệ thuật cao, như bàn thờ, tượng thần hoàng làng, tranh dân gian, câu đối, biển hiệu…

Gian giữa của đình có chiều rộng 6m, chiều dài 8m, cao 7m. Gian này có 4 cột gỗ tròn chạy dọc theo chiều dài của đình, mỗi cột có đường kính 50cm. Gian này có mái ngói âm dương hai tầng, mái dưới lợp ngói âm dương bằng sắt, mái trên lợp ngói âm dương bằng gốm. Gian này có cửa chính hướng ra phía Đông và cửa phụ hướng ra phía Tây. Trên cửa chính có biển hiệu ghi chữ “Đình Lục Nà”, trên cửa phụ có biển hiệu ghi chữ “Thần Hoàng Làng”. Trong gian này có bàn thờ và tượng thần hoàng làng Hoàng Cần được làm bằng gỗ, cao 1,5m. Bàn thờ được trang trí bằng hoa văn và câu đối. Trên tường phía sau bàn thờ có treo một bức tranh dân gian vẽ cảnh Hoàng Cần dẫn quân đánh giặc.

Hai gian bên cạnh gian giữa có chiều rộng 4m, chiều dài 8m, cao 6m. Mỗi gian có 3 cột gỗ tròn chạy dọc theo chiều dài của đình, mỗi cột có đường kính 40cm. Mỗi gian có mái ngói âm dương một tầng, lợp ngói âm dương bằng sắt. Mỗi gian có cửa hướng ra phía Đông và phía Tây. Trong mỗi gian có bàn thờ và tượng các vị thần khác được làm bằng gỗ, cao 1m. Bàn thờ được trang trí bằng hoa văn và câu đối. Trên tường phía sau bàn thờ có treo một bức tranh dân gian vẽ cảnh liên quan đến các vị thần.

Hai gian cuối cùng của đình có chiều rộng 3m, chiều dài 8m, cao 5m. Mỗi gian có 2 cột gỗ tròn chạy dọc theo chiều dài của đình, mỗi cột có đường kính 40cm. Mỗi gian có mái ngói âm dương một tầng, lợp ngói âm dương bằng sắt. Mỗi gian không có cửa mà chỉ có ô thoáng hình vuông hướng ra phía Đông và phía Tây. Trong mỗi gian không có bàn thờ mà chỉ có những vật phẩm khác như đèn, nến, nhang, quạt, gươm…

Đình Lục Nà được xây dựng theo phong cách kiến trúc của người Tày, có sự hài hòa giữa không gian và màu sắc. Đình Lục Nà được coi là một trong những ngôi đình cổ đẹp nhất ở Quảng Ninh.

Truyền thống văn hóa và lễ hội Đình Lục Nà